راهنمای کتاب

Search
Close this search box.

سلفی‌ها در کردستان؛ انتشار گزارش محرمانه‌ای از سال ۱۳۹۳

دیروز تهران، ایران و جهان در شوک دو حمله تروریستی در تهران بود. حمله ای که پنج ساعت به درازا کشید تا خاتمه یابد و در آن ۱۲ شهروند ایرانی جان خود را از دست دادند و دهها نفر مجروح شدند. ساعاتی بعد وزارت کشور ایران اعلام کرد که تروریست ها ایرانی بوده اند. از فیلمی که گروه داعش از حمله تروریستها منتشر کرده بود و آنها به عربی صحبت می کردند روشن شده بود که حمله کنندگان عرب زبان نیستند بلکه عربی را آموخته اند. آنها کجا آموخته بودند؟ چطور به داعش پیوسته بودند؟ در کدام منطقه ایران داعش می تواند یارگیری کند؟ نظرها متوجه کردستان شد.

کردستان ایران مستعد رشد گروههای افراطی مذهبی است. نوعی طالبانیسم کردی با رنگ تند سلفی و تکفیری در این منطقه در حال رشد است. یعنی گروههای مذهبی که بشدت ضدشیعه هستند و با تکیه بر سیاست های ناکارآمد دولت و حاکمیت در منطقه کردستان به یارگیری برای فکر منحط و خطرناک خود می پردازند.

برای اطلاع همگانی از عمق و جدیت مساله متن پی.دی.اف گزارش مفصلی را منتشر می کنیم که سال ۱۳۹۳ در قالب یکی از شماره های مجله راهبرد منتشر شده است؛ مجله ای که انتشار بیرونی ندارد و از طرف وزارت کشور صرفا برای مدیران منتشر می شود.

مطالعه گروههای سلفی در کردستان موضوع پایان نامه های دانشگاهی هم بوده است. امری که خود نشانگر رشد سریع این گرایش در کردستان است. برای نمونه مقدمه یکی از پایان نامه ها را می آوریم:

رشد جریان سلفی گری با خوانش مختص و افراطی خود از دین اسلام، چند سالی است که در مناطق سنی نشین و کردنشین ایران خصوصا کردستان ایران رشد قابل توجهی داشته است.

اقدامات و تحولات عقیدتی و فکری و نیز رخدادهای امنیتی و مذهبی در استان کردستان، باعث اهمیت پیدا کردن این موضوع شده است. به همین دلیل و بنا به اهمیت موضوع، در این پژوهش به بررسی «سلفی گری و تاثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی استان کردستان)» پرداخته ایم و بر آن بوده ایم تا به سوالات زیر پاسخ دهیم:

۱- گسترش سلفی گری در استان کردستان چه تاثیری بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران داشته است؟

۲- گروههای فعال سلفی و دلایل گسترش سلفی گری در استان کردستان کدامند؟

۳- راهکارهای مقابله با گسترش سلفی گری در استان کردستان چیست؟

در ادامه بحث ابتدا به کلیات تحقیق پرداخته ایم. روش تحقیق مورد استفاده «تحلیل محتوای کیفی» بوده و به همین خاطر برای رسیدن به جواب سوالات ابتدا در فصل اول بر اساس رویکردهای نظری مربوط به سلفیت، امنیت و امنیت ملی به ارائه چارچوب نظری پرداخته ایم. در فصل دوم مفاهیم و نظریات مربوط به امنیت، امنیت ملی، سلف و سلفی گرایی را مطرح نموده ایم. فصل سوم با مروری بر آراء و اندیشه های سلفیت، به ایضاح هر چه بیشتر این مفهوم، آراء و اندیشه ها و مبانی فکری سلفیت، ریشه های تاریخی شکل گیری این تفکر و افراد تاثیرگذار بر این تفکر اختصاص داده شده است. در فصل چهارم، علاوه بر تشریح مختصات تاریخی کردها، به بررسی چگونگی ورود اسلام به مناطق کردنشین و کردستان ایران و نیز مذاهب و فرقه های مذهبی فعال در استان کردستان، زمینه های اجتماعی و فرهنگی شکل گیری سلفی های کردستان را مطرح نموده ایم.

بعد از مشخص شدن چرایی شکل گیری سلفی ها در کردستان، در فصل پنجم به تاثیر گسترش تفکر سلفی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران پرداخته ایم.

نتیجه کلی این تحقیق حاکی از آن است که سلفی گری به عنوان یک جریان منسجم در کردستان ایران دارای سابقه تاریخی چندان طولانی نبوده و تحت تاثیر شرایط خاص بوجود آمده در دهه های اخیر شکل گرفته است. رشد این جریان نیز متاثر از عوامل داخلی و خارجی بوده است. افزایش اندیشه سلفی گری در استان کردستان، امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را هدف گرفته و با به چالش کشیدن آن، تاثیرات منفی را بر امنیت وارد ساخته است. – از مقدمه پایان نامه فریدون امیری که در سال ۹۳ دفاع شده است (اینجا).

در باره مجله راهبرد بیتا بختیاری گزارشی در رادیو فردا منتشر کرده است که می توانید در اینجا بخوانید: یارگیری داعش در ایران. در این گزارش آمده است:

کار‌شناسان وزارت کشور ایران با اشاره به اینکه در همه مناطق کردنشین کشور از ارومیه تا پاوه٬ فعالیت‌های «غیرتشکیلاتی» جریان سلفی قابل مشاهده است٬ نسبت به تبلیغ و فراگیری اندیشه‌های سلفی از سوی «ده‌ها تن از روحانیون سر‌شناس و طلبه‌های جوان» در این مناطق هشدار داده‌اند.

در این گزارش به رشد و نمو «نسل جدیدی» از روحانیت کرد اشاره شده که «هیچ مشابهتی با روحانیون سنتی مشهور به مدارا و تساهل ندارند و هم و غم خویش را مصروف به تبلیغ باورهای سلفی در میان مردم کرده‌اند و تا حدودی در مناطق بوکان، سرپل ذهاب٬ ارومیه و جوانرود موفق» بوده‌اند.

متن کامل مجله راهبرد را هم از اینجا دریافت کنید: راهبرد- سال ۹۳- شماره ۱۷- سلفی ها و کردستان / تدوین از سعید جلالی و محمدنبی ابراهیمی.

مساله این است: آیا کسی این گزارش ها را می خواند؟ یا منتشر می شود و بایگانی می شود؟ – م.ج

همرسانی کنید:

مطالب وابسته