راهنمای کتاب

Search
Close this search box.

سیاه‌بازی‌هایی که خواندنی شدند

روزنامه اعتماد

در روزهای اخیر که داوود فتحعلی‌بیگی در گیر و ‌دار برگزاری هجدهمین جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی بود، چهار نمایشنامه تخت‌حوضی‌اش هم منتشر شد.

فتحعلی‌بیگی، نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتری است که بیشتر فعالیت‌های خود را بر نگارش و اجرای نمایش‌های آیینی و سنتی ایران متمرکز کرده و در کنار آن گاهی هم دست به قلم می‌شود و موضوعی تئوریک را به عنوان اثری پژوهشی می‌نویسد یا دست به نگارش نمایشنامه‌ای می‌زند که سال‌ها قبل آن را به صحنه برده است. او در هفته گذشته به عنوان دبیر جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی، مشغول برگزاری این جشنواره بود اما همزمان با برگزاری این جشنواره، چهار نمایشنامه از آثار او نیز منتشر شد.

این نمایشنامه‌ها تخت حوضی یا همان سیاه بازی هستند که فتحعلی‌بیگی در سال‌های گذشته آنها را نوشته و اجرا کرده است و حالا از سوی بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه به چاپ رسیده‌اند. نمایشنامه اول «تخت و خنجر» است که در سال ١٣۶٣ نوشته شده و ١٧ سال بعد یعنی در سال ١٣٨٠ در تالار سنگلج روی صحنه رفته است. این نمایشنامه تحت تاثیر چند جمله از بیانات امام علی (ع) در نهج‌البلاغه شکل گرفته است و داستان آن درباره سرگذشت دو نفر به نام‌های «تلخک» و «قندک» (شخصیت‌های سیاه نمایش) است که در جست‌وجوی کار به هنگام کفترپرانی برای انتخاب حاکم یکساله وارد شهری می‌شوند. «تلخک» به امارت می‌رسد و «قندک» در شهر آواره می‌شود.

و اما نمایشنامه «مبارک و خاتون پرده‌نشین» در سال ١٣٨۵ نوشته شده و یک سال بعد، در سال ١٣٨۶ در فرهنگسرای ملل و در سال ١٣٨٧ در تماشاخانه سنگلج روی صحنه رفته است. این نمایشنامه با الهام از قصه زن پارسا، سروده عطار نیشابوری در کتاب مشهور الهی‌نامه است. نمایشنامه به دلیل تغییر زمان بین حال و گذشته به شیوه روایی نگاشته شده است.

نمایشنامه سوم، «انسانم آرزوست» نام دارد که یک سیاه بازی دیگر است. این نمایشنامه در سال١٣٩٠ نوشته شده و در سال ١٣٩۵ در تماشاخانه سنگلج روی صحنه رفت. اصلی‌ترین درونمایه مورد توجه در این نمایشنامه، تاویلی از مضمون انتظار است.

«رام کردن زن سرکش» آخرین نمایشنامه‌ای است که به چاپ رسیده است. این نمایشنامه اقتباسی است از نمایشنامه‌ای به همین نام از ویلیام شکسپیر که همان‌گونه که از نامش برمی‌آید، درباره دختری طغیانگر است که اطرافیانش می‌کوشند تا نرمی و طبیعت زنانه‌اش را بیدار ‌کنند. فتحعلی‌بیگی این نمایشنامه را به صورت سیاه‌بازی درآورده است. این نمایش در سال ١٣٨١ نوشته شد و با کارگردانی خود فتحعلی‌بیگی در تماشاخانه سنگلج به صحنه رفت. چاپ جدید این نمایشنامه بازنویسی شده متن اولیه است که سال ١٣٨١ از سوی انتشارات نمایش به چاپ رسیده بود.

همرسانی کنید:

مطالب وابسته