کتاب «ترجمه برای کودکان» نوشته ریتا اویتینن با ترجمه شهرام اقبال‌زاده برای انتشار و عرضه در بازار نشر آماده میشود.
ترجمه برای کودکان عنوان کتابی است که باید تا چندی دیگر با بازترجمه من از طرف کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به بازار عرضه شود. نویسنده این کتاب ریتا اویتینن محقق و پژوهشگر فنلاندی است. کتابی که نه تنها به کار مترجمان ادبیات کودک می‌آید بلکه برای نظریه پردازان، منتقدان و حتی نویسندگان ادبیات کودک و نوجوان و همه علاقه مندان نظریه ها و مطالعات ترجمه یا کسانی که مایلند با اهمیت بینشی دموکراتیک به ادبیات بیشتر آشنا شوند نیز بسیار مفید است.
عنوان این کتاب ترجمه برای کودکان است اما این کتاب به نوعی فلسفه ادبیات کودک را هم مورد بررسی قرار می‌دهد. اویتینن با در کنار هم قرار دادن نظریات متفکران بزرگ ادبیات، نتیجه می گیرد که برای این که مترجم بتواند متنی را برای کودکان ترجمه کند، باید کودک و ذهن و زبان و جهان او را خوب بشناسد. این کتاب از این حیث، یکی از کتاب‌های مهم مرجع نظری درباره ترجمه است.
نویسنده کتاب، نظریه‌های مختلف را درباره قدرت تخیل کودک مورد بررسی و مقایسه با یکدیگر قرار می‌دهد و بعد از آن به این می‌پردازد که اصلا ادبیات کودک چیست و چگونه باید به آن نگاه کرد یا مترجم باید چگونه متن اصلی و مبدا را به متن دوم یا مقصد تبدیل کند البته از دیدگاه مولف ترجمه خوب متن دوم یا حتی کپی برابر اصل نیست، بلکه ترجمه خود صاحب اصالت است و ترجمه خود خلقی جدید است.
یکی از عقایدی که در این کتاب مطرح میشود این است که ادبیات کودک در حال حاضر ادبیاتی چندصدایی و کارناوالی است که از دیدگاه رسمی چیره، این ادبیات در حاشیه ادبیات بزرگسال قزار می گیرد. در این کتاب نظریات مختلفی از باختین، گادامر، ریکور و … بیان و نقد میشود. البته فصل اول نقد روانشناسی رشد پیاژه بر اساس نظریات روان شناس و زبانشناس و زیبایی شناس برجسته ویگوتسکی و بیشتر فصل های کتاب بر مبنای نظریات میخاییل باختین است.
در ترجمه این کتاب متوجه شدم چقدر اصطلاحاتی که باختین در نقد ادبی وضع کرده است، به صورتی اشتباه در میان ما به کار می‌رود.
کتاب ترجمه برای کودکان باید خیلی پیش‌تر منتشر می‌شد چون من آن را چند سال پیش به کانون تحویل دادم. طراحی جلد آن آماده شده و به نظرم در حال حاضر زیر چاپ باشد تا به زودی به انتشار برسد.
*حرفها را مترجم از خبرگزاری مهر که با او مصاحبه داشته نقل کرده است. در ویرایش همه وی گفت و وی افزود حذف شد و متن به اصل سخن که مترجم است ارجاع شد.
