خبرنامه گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی فرهنگستان، شماره ۱۱، تیر ۱۳۹۴ منتشر شد. در این خبرنامه پرمطلب که می توانید از اینجا آن را بردارید و مطالعه کنید چند نقد کتاب خوب آمده است و چند معرفی که همه آنها مربوط به عالم کتاب آموزشی است.
«تاریخچه کتابهای درسی در ایران از تأسیس دارالفنون تا به امروز در ایران»، عبدالرحمان صفارپور معلم و مؤلف کتابهای درسی در مقطع ابتدایی. هدف مشخص این نوشته مختصر، بیان تاریخچه کوتاه کتابهای درسی به معنای کلی آن یعنی کتاب درسی رسمی و دولتی، از آغاز تأسیس دارالفنون در سال ۱۲۳۰ش. تا امروز است.
«گفتگو با مؤلفان کتابهای درسی» در این مجموعه گفتگو که این بار شماره ۵ آن منتشر شده گفتگویی با دکتر علی اشرف صادقی می خوانید. صـادقی، زبانشناس و عضـو پیوسـته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، و از مؤلفان و کتابهای درسی مدارس در مقطع دبیرسـتان (دهه پنجاه) است.
«آموزش عروض و قافیه از دریچه پرسش؛ نوشته روح االله هادی، انتشـارات سـازمان مطالعـه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، تهران، ۱۳۹۲، ۲۱۳ صفحه.» مرور از: مرضیه مدنی رزاقی مدرس درس انشا و نگارش. کتاب آمـوزش عـروض و قافیـه از دریچـه پرسـش کتابی درسی برای مقطع کارشناسی است که نویسنده آن را با توجه به نیازهای آموزشی دانشـجویان و نکـاتی کـه در سالهای تدریس، جای آنها را در سایر منابع خـالی دیـده با روایت خاص خود به نگارش درآورده اسـت.
«واژه های بیگانه در کتابهای درسی – ۲» مولفان این مقاله نوشته اند: در شماره های قبل خبرنامه، واژه های بیگانه در کتابهای درسی، پایه های اول تا هشتم بررسی شد. در این شماره، به کتابهای درسی پایه دوم دبیرستان (متوسطه ۲) پرداخته ایم و این کتابها را ازنظر وجود واژه های بیگانه ای که فرهنگستان زبان و ادب فارسی برای آنها معادلی تصویب کرده، بررسی کرده ایم. شما میتوانید در جدولهای این مقاله واژه ها را با ذکـر شـماره صـفحه بـه همـراه معادلهایی که فرهنگستان برای آنها در نظر گرفته است، مشاهده کنید. در جدول های این مطلب ۱۷۸ واژه معرفی شده و برابرهای فارسی آن پیشنهاد شده است.
«گزارش نقد و بررسی کتاب تازه تألیف فارسی سال پنجم ابتدایی» تهیه و تنظیم: ام البنین صادقی. هفدهمین و هجدهمین جلسه کـارگروه ابتـدایی گـروه آمـوزش زبـان و ادبیـات فارسـی در دو نشست در خرداد ماه بـا حضـور اعضـا: آقایـان دکتـر حسـن ذوالفقـاری، عبدالرحمان صفارپور، اسداالله شعبانی، خانمها فرح نجاران، گلزار فرهادی، دکتر مریم دانشگر و ام البنین صادقی برگزار شد. در این دو نشست کتاب تازه تألیف پنجم ابتدایی بررسی و در دو بخش کلی و بررسی درس-به-درس مواردی مطرح شد. در ادامه به این موارد اشاره و توصیه می شود در چاپ نهایی کتاب، اعمال شود.
نقد کتاب فارسی دبستان از مطالب بسیار مفید این شماره است. از جمله مواردی که در این بررسی مفصل به آن اشاره شده این است: «کتاب ادبیات با کتاب دینی تفاوت دارد. این کتاب به شدت رنگ کتابهای دینی بـه خود گرفته است. در کتاب ادبیات هدف زبان است و خداشناسی محتوای آن است. اگر قرار است درسی با ارزشهای دینی در کتاب بیاید باید وجـه ادبـی آن قـوی و ممتاز باشد تا با اهداف کتابهای فارسی همسو گردد. – در کل کتاب نقش زنان و دختران کمتر و کتاب پسرانه شده است.»
آخرین نقد کتاب این شماره در قالب نامه ای به قلم اسدالله شعبانی شاعر و نویسنده کتابهای کودک مطرح شده که اینطور شروع می شود: «جناب آقای دکتر محمود امانی تهرانی مدیرکل دفتر تألیف کتابهای درسی با عرض سلام و سپاس. پیرو نامه شماره۱۸۰۴ که از بنده خواسته ایـد پـیشنـویس کتـاب فارسی پایه چهارم دبستان را مورد بررسی قرار دهم، به همان شیوه سالیان پیش، نظرم را درباره دو جلد کتاب مهارتهای خوانداری و نوشتاری اعلام میکنم، هرچند که همچـون سـالهـای پیش چندان امیدوار نیستم بیش از ده درصد از ایرادهای این کتابها برطرف شود!»
مجموعه خبرنامه مجموعه خوبی است که همزمان نشان می دهد فاصله بزرگی میان کار کارشناسی و کار مدیران آموزش و پرورش وجود دارد.
– م.ج
