پنجمین جلد دانشنامۀ زبان و ادب فارسی، به سرپرستی استاد اسماعیل سعادت، عضو پیوسته و مدیر گروه دانشنامۀ تحقیقات ادبی فرهنگستان، منتشر شد.
دانشنامۀ زبان و ادب فارسی مجموعه‌ای است در شش جلد بیش‌وکم هفتصدوپنجاه صفحه‌ای، جامعِ مهم‌ترین اطلاعات ادبی فارسی، به‌صورت مقالاتی در موضوعات رجال و کتب ادبی، دستور زبان، اصطلاحات عرفانی و معانی و بیان و عروض و قافیه، قالب‌های شعری، سبک‌های ادبی، زبان‌های ایرانی، انواع ادبیات، ادبیات پیش از اسلام، اسطوره‌های ایرانی، اَعلام شاهنامۀ فردوسی، و برخی دیگر از اَعلام، خاصّه اَعلام قرآنی، ادبیات معاصر و احوال و آثار ایران‌شناسانی که چه در داخل و چه در خارج، در حوزۀ زبان و ادب فارسی تحقیق کرده‌اند. مخصوصاً ادبیات دورۀ معاصر از موضوعاتی است که این دانشنامه به آن می‌پردازد و نویسندگان و شاعران این دوره و آثار آنها را، چه با مقالات کلی مربوط به آنها، و چه جداگانه، در مدخل‌های مستقل معرفی می‌کند. البته بنا بر تصمیم شورای علمی دانشنامه، مدخل‌های مستقل را تنها به نویسندگان و شاعران درگذشته و برجسته‌ترین آثارشان اختصاص می‌دهد.
این دانشنامه نخستین دانشنامۀ اختصاصی در معرفی اهمّ اطلاعات مربوط به زبان و ادب فارسی در همۀ شاخه‌های آن است. دانشنامۀ زبان و ادب فارسی در تألیف و تنظیم مقالات خود، از سنّت‌های جاافتاده و پذیرفته‌شدۀ دانشنامه‌نویسی به اسلوب جدید پیروی می‌کند و بر درستی و رعایت کامل قواعد دستور زبان فارسی، پرهیز از اطناب و عبارت‌پردازی و اکتفا به عبارات ساده، روشن و قابل فهم و خالی از حشو و ابهام تأکید می‌کند. از دیگر نکات مهمّی که دانشنامۀ زبان و ادب فارسی در تألیف مقالات مدّ نظر دارد، رعایت تناسب موضوع آنهاست.
این جلد از دانشنامۀ زبان و ادب فارسی شامل ۳۴۳ مدخل و به قلم ۱۳۰ تن از مؤلفان برجستۀ کشور است که به‌عنوان حجیم‌ترین مجلد از این مجموعه در ۸۶۰ صفحه، از اواسط حرف «ف» با مدخل «فردوسی ثانی» شروع می‌شود و با مدخل «مسرور طالقانی» خاتمه می‌یابد.
دانشنامۀ زبان و ادب فارسی به سرپرستی استاد اسماعیل سعادت تألیف می‌شود که انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی پنجمین مجلد آن را با شمارگان ۳۰۰۰ نسخه و به بهای ۶۰۰۰۰۰ ریال، در ۸۶۰ صفحه منتشر کرده است.
– معرفی از: مرتضی قاسمی
