آشنایی با موسیقی کلاسیک،
نوشته رابرت شرمن و فیلیپ سلدن،
ترجمه رضا رضایی، نشر افکار، چاپ سوم ١٣٩١
کتاب آشنایی با موسیقی کلاسیک چندان جدید نیست و چاپ سوم آن در سال ١٣٩١ منتشر شده است، با این حال ویژگی هایی دارد که می تواند به عنوان یک منبع مناسب برای مخاطبی که تازه می خواهد با موسیقی کلاسیک آشنایی یاید، پیشنهاد شود و مورد استفاده قرار بگیرد.
مهمترین خصوصیت این کتاب پرهیز از بحث های طولانی، فنی و یا ناکارآمد برای مخاطب عمومی موسیقی است. جانشین این بحث ها موضوعاتی است که در برخورد نخست یک مخاطب ناآشنا با موسیقی کلاسیک می تواند او را علاقه مند به این گرایش از موسیقی کند. از آن جمله است داستان هایی درباره موسیقی کلاسیک که لابه لای متن اصلی در کادری جدا با عنوان “آیا میدانید” آمده است. در داخل این کادر، داستان هایی خواندنی از موسیقی کلاسیک وجود دارد و همزمان که حاوی نکاتی آموزنده است، مخاطب را با آهنگسازان نامدار این نوع موسیقی و بینش و روش آنان در زندگی حرفه ای آشنا می کند.
کتاب ضمیمه ای صوتی هم دارد: این ضمیمه یک سی دی حاوی اجراهایی برگزیده از آهنگسازان شناخته شده تاریخ موسیقی کلاسیک اعم از باخ و بتهون و موتزارت تا هایدن، شوپن، شوستاکویچ، برلیوز، دوژاک، کورساکف و دیگران است؛ نمونه هایی که در متن کتاب نیز به آن اشاره شده است.
کتاب در چهار بخش و هجده فصل طراحی شده: بخش اول شامل “پیش درآمد” است و نگاهی گذرا به موسیقی کلاسیک نحوه گوش دادن به آن و حتی آداب رفتن به کنسرت دارد. بخش دوم با عنوان “آوای موسیقی” عناصر و اجزا، سازها و گوناگونی صدا در موسیقی کلاسیک را با زبانی ساده توضیح داده است. بخش سوم به ارکستر به عنوان رکن اصلی موسیقی کلاسیک و ترکیب و سازبندی های مختلف در این نوع موسیقی اختصاص دارد و شرحی از آهنگسازان، نوازندگان، موسیقی دانان و رهبران نامدار موسیقی کلاسیک را ارائه می دهد.
“موسیقی کلاسیک با فرم ها و و سبک ها” عنوان بخش چهارم این کتاب است. در این بخش دوره های مختلف موسیقی کلاسیک از باروک تا موسیقی قرن بیستم شرح داده شده و از موسیقی دانان اصلی هر دوره نیز یاد شده است. کتاب دارای فهرست تفصیلی و فهرستی از آثار مهم موسیقی کلاسیک بر اساس نام آهنگسازان و به ترتیب الفبای فارسی نیز هست.
مترجم کتاب رضا رضایی مربی سابق تیم ملی شطرنج که امروزه مترجمی نام آشنا شده است، پیشتر درباره ترجمه گفته بود: در یک اثر ترجمه، اگر متن فارسی کتاب را راحت و روان بخوانیم، معنی‌اش این است که مترجم خوب کار کرده است. کتاب آشنایی با موسیقی کلاسیک دارای همین خصوصیت است و از این نظر نیز اثری روان و خواندنی است.
با این حال کتاب دارای نواقصی نیز هست؛ مهمترین نقص کتاب بی توجهی و نوعی شلختگی در روند فنی تولید کتاب است. از جمله آنکه سی دی ضمیمه، بدون آنکه جای معینی در کتاب داشته باشد، مثل شی اضافه ای، لای صفحات کتاب قرار گرفته است و حتما در اولین باری که کتاب را باز می کنید به زمین می افتد! حال اینکه کاور کاغذی متعارف که برای کتاب های حاوی سی دی در داخل جلد می چسبد، بسیار ارزان است و کتاب را هم از این وضعیت شلخته نجات می دهد.
طرح جلد کتاب نیز ارتباطی با محتوای آن ندارد و کمی بدسلیقه طراحی شده است. صحافی ته چسب کتاب هم ضعیف است و اگر خواننده پیگیری باشید، با یکی دو بار مراجعه اضافه به برخی صفحات، شیرازه آن از هم می پاشد! با این حال محتوا و ترجمه روان کتاب، این نواقص فنی را کم بها کرده و ارزش کتاب را محفوظ داشته است.
رضایی مترجم این کتاب با ترجمه آثار نویسندگان کلاسیک انگلیسی از جمله ترجمه “جین آستین” شناخته شد. او در زمینه موسیقی علاوه بر دو کتاب “موسیقی دانان دیروز” و “موسیقی دانان امروز” نوشته رومن رولان،کتاب راهنمای جامع موسیقی کلاسیک را نیز ترجمه کرده که نشر فرهنگ معاصر آن را به چاپ رسانده است.
کتاب آشنایی با موسیقی کلاسیک را نشر افکار در ١١٠٠ نسخه و ٣٢٧ صفحه منتشر کرده و قیمت آن ١٧۵٠٠ تومان است.
