حسن روحانی
به نقل از روزنامه شرق
حسن روحانی، رئیس جمهوری، در مراسم اعطای جایزه کتاب سال چارچوب تازه سیاست فرهنگی دولت را تبیین کرد. این سیاست به طور کلی قرار است بر مشارکت بیشتر ناشران و اهل قلم و واگذاری کارهای ارشاد به انجمن های حرفه ای متکی باشد و مقتضیات عصر اینترنت و ارتباط دوسویه در آن مورد توجه قرار گیرد. گزیده ای از سخنان او را می خوانید:
«بدون تعارف باید گفت که بخشی از جامعه ایران که جامعه مذهبی و متدین و انسان‌هایی اهل مسجد و عبادت بودند، متأسفانه بنا به دلایلی از هنر و بخش‌های مختلف آن، از جمله نقاشی، موسیقی، تئاتر و… فاصله می‌گرفتند و گاهی از آن فرار می‌کردند. حتی در دوره‌ای این افراد از دبیرستان و دانشگاه نیز بنا به دلایلی فاصله می‌گرفتند و محیط آنها را مناسب برای فرزندان خود نمی‌دانستند.»
«در دورانی ورود به دانشگاه‌های به معنای بی‌دینی بود. در آن دوران فردی که به دانشگاه می‌رفت گویی از بهشت وارد دانشگاه شده و چنانچه فردی از حوزه‌ها به دانشگاه‌ها وارد می‌شد دیگر به او نگاه نمی‌کردند. در آن زمان فراگرفتن علوم جدید (برای طلاب) بسیار سخت بود و اگر طلبه‌ای می‌خواست درس‌های کلاسیک دبیرستانی بخواند او را از حوزه اخراج می‌کردند اما انقلاب اسلامی، اقشار و گروه‌های مختلفی را به هم متصل و میان آنها انسجام ایجاد کرد.»
«در آن زمان در تمام حوزه علمیه قم شاید چند عدد بیشتر، آن هم به صورت مخفی رادیو وجود نداشت و داشتن رادیو برابر با نداشتن تدین و اعتقاد بود. همچنین زمانی که برای نخستین‌بار سرودی برای امام خمینی خوانده شد، به محل بحث تبدیل شد. حال اگر در آن زمان سرودها نوازندگی هم داشتند، دیگر کار بسیار دشوار می‌شد. در این شرایط انقلاب اسلامی فضای جدیدی به روی ما باز کرد و گام جدیدی برای ورود متدینان جامعه به عرصه فرهنگ به ویژه عرصه هنر بود.»
تا سال ۵۶ هدف مبارزه اصلاح برخی امور بود نه تغییر رژیم
«در آن زمان بسیار حائز اهمیت بود که متفکران و فرهیختگان وارد بحث‌های مختلفی راجع‌به پایه‌های انقلاب اسلامی شوند و درباره چیستی حکومت اسلامی بحث کنند؛ تا سال ۵۶ کسی فکر نمی‌کرد که حکومت اسلامی ایجاد می‌شود و بحث‌ها و مبارزات در حد قانع‌کردن رژیم برای دست‌برداشتن از برخی امور، به‌ویژه مبارزه با دین بود.»
«تا سال ۵۶ هدف بیش از مبارزه برای اصلاح برخی امور نبود اما در این سال شرایط مقداری تغییر کرد و زمانی که زمزمه‌ای مبنی بر اینکه طبل نهایی پایان رژیم سلطنتی در حال نواختن است، به گوش رسید، مباحث گوناگونی درباره چیستی نظام اسلامی و اینکه آیا قرار است نظام بعدی، خلافت اسلامی باشد یا حکومت اسلامی و همچنین نقش مردم در این نظام مطرح شد.»
«در مقطعی پس از آنکه مباحث جلسات مختلف به اطلاع امام خمینی رسید، ایشان در پاریس اعلام کردند که حکومت آینده در ایران حکومت جمهوری اسلامی خواهد بود. این تصمیم امام به‌دنبال ده‌ها و صدها جلسه و طرح مباحث بسیار عمیق اتخاذ و اعلام شد و به‌‌این‌ترتیب از فردای آن روز شعارهای مردم نیز تغییر کرد.»
او با بیان اینکه امروز پس از ۴۰ سال هنوز برخی مباحث آن زمان مطرح می‌شود و نظر و اندیشه افراد کامل و یکسان نشده و اختلاف نظرهایی وجود دارد، ادامه داد: «در‌عین‌حال که برخی اختلاف‌نظرها وجود دارد، اما امروز همه جمهوری اسلامی را پذیرفته‌ایم و رأی مردم و قانون اساسی را قبول داریم.»
وزارت ارشاد ممیزی را به فرهیختگان واگذار کند
روحانی همچنین درباره نقش دولت در حمایت از نویسندگان با بیان اینکه دولت در این زمینه باید تسهیل‌گر و کمک‌کننده باشد، تأکید کرد: «یکی از مسائلی که درباره نویسندگان مطرح می‌شود، موضوع ممیزی است. در این زمینه وزارت ارشاد باید ممیزی خود را به انجمن‌های نویسندگان، ناشران و فرهیختگان بزرگ واگذار کند تا این فرایند در آنجا دقیق‌تر انجام شود.»
او با تأکید بر اینکه انجام هر کاری که به اهل آن واگذار شود موفق‌تر خواهد بود، افزود: «به‌طورمثال در کشور ما زمانی که می‌خواهیم فردی را برای مجلس یا ریاست‌جمهوری کاندیدا کنیم، او را به مراجع مختلف ذی‌صلاح معرفی می‌کنیم و از فیلترهای مختلف عبور می‌دهیم، اما در دنیا شرایط به گونه دیگری است؛ در برخی کشورها دو، سه حزب بزرگ فعالیت می‌کنند و این احزاب برای حفظ آبروی خود تمام فیلترهایی را که ما لحاظ می‌کنیم، در داخل گروه و حزب خود در نظر می‌گیرند و در نهایت فردی را به‌عنوان کاندیدا معرفی می‌کنند.»
«در اینکه یک تصمیم در اتاقی (با افراد معدود) گرفته شود یا اینکه در یک سالن بزرگ (با مشارکت افراد زیاد) تفاوت بسیاری وجود دارد و در سالن می‌توان تصمیمات بهتری گرفت. در همین راستا نیز در بخش‌های گوناگون، از جمله کتاب، فیلم، تئاتر و بخش‌های دیگر فرهنگ و هنر باید چنین کاری انجام شود و امور را به مردم و انجمن‌های تخصصی واگذار کنیم.»
روحانی با تأکید بر اینکه امروز فضای مجازی دنیای جدیدی را آغاز کرده است، گفت: «در دوره‌ای نویسندگان و اندیشمندان می‌نوشتند و مردم مطالب آنها را می‌خواندند، اما امروز این مردم هستند که می‌نویسند و نویسندگان و اندیشمندان مطالب آنها را می‌خوانند. امروز در دوره‌ای قرار داریم که ابتدا نویسندگان باید کتاب‌ها و مطالب جوانان را که در فضای مجازی به طور مداوم می‌نویسند و می‌گویند، مطالعه کنند.»
او از وزارت ارشاد خواست موضوع کتابخوانی را بررسی کند و دلایل کتاب نخوانی را کشف کند و اگر لازم است نشست های مشترکی با آموزش و پرورش برگزار کند تا بدانیم چطور می توان به کتابخوانی از راه مدرسه و کلاس کمک کرد.
*سخنرانی آقای روحانی را می توانید در اینجا ببینید. بحث های مربوط به کتاب در ۱۵ دقیقه آخر مطرح شده است.
