چگونه از کتاب خود مراقبت کنیم؟
نویسنده: مایکل دیردا
تهران: جهان کتاب، [چاپ پنجم] ۱۳۹۴
۴۰ صفحه، ۳۰۰۰ تومان
آدمها برخوردهای مختلفی با کتابها دارند، برخوردهایی که گاه شکل عاشقانه هم پیدا می کنند. شاید باورکردنش برای برخی دشوار باشد اما اگر توجه کنیم که کتابها برای خود هویت دارند و هر چه این هویت منحصر به فردتر و جذاب‌تر میزان این دلدادگی بیشتر می شود. البته نکته بدیهی در این میان آن است که معیار جذابیت برای هر فرد با فرد دیگر متفاوت است و حتی برای یک فرد در دوره های مختلف زندگی نیز این تفاوت ها احساس می شود. به همین خاطر است که برای برخی یک کتاب تاریخی محبوبیت دارد و برای دیگری یک کتاب سیاسی و… اما برخی فی نفسه عاشق کتاب اند، بیشتر کتاب‌باز اند تا کتابخوان کتابهایی در حوزه های گوناگون را خریداری می کنند با اینکه می دانند هیچگاه نمی توانند همه آنها و یا حتی بخش کوچکی از آنها را بخوانند. اما همین که آن ها را می خرند خیالشان راحت می شود. حتی اگر مجبور باشند به دلیل کمبود جا در خانه آنها را داخل جعبه گذاشته و راهی انباری کنند. چنانکه گویی به تملک کتاب بیشتر می اندیشند تا خواندن آن؛ خلاصه خیلی هنر کنند خواندن آن را به زمان نامعلومی موکول می کنند که هیچوقت هم فرا نمی رسد.
اما چه کتابخوان باشیم چه کتاب‌باز، چه کتابخانه کوچک و جمع جوری داشته باشیم و چه کتابخانه برزرگی که بخشی از آن را راهی پارکینگ و انبار خانه کرده باشیم. باید بدانیم چگونه باید با کتابها تا کرد! شاید یک کتاب‌باز به دلیل کتابهای تازه ای که هر هفته به بازار کتاب آمده ، مدام برحجم کتابهایش می افزاید بی انکه فرصت خواندن آنها وجود داشته باشد و اگر چه احتمال نو ماندن چنین کتابهایی زیاد است اما اگر همین فرد طریقه مراقبت از کتابهایش را بلد نباشد ممکن است به آنها آسیبهای جدی بزند. برخی علاقه شدیدی برای اثبات مالکیت خود بر یک کتاب دارند بنابراین چپ و راست روی آن مهرهای رنگی به نام خود می زنند.اما همین کتابها هم به دلیل کمبود جا مدام به این و آنور کشیده می شوند که امکان دارد بموجب آسیب دیدگی وحتی قرار گرفتن در معرض رطوبت آسیب های جدی به آنها وارد شود.
اما کتابخوانهایی هم هستند که اگر چه کتابخانه جمع جور و دم دستی دارند اما هنگام ورق زدن کتابها چنان فشاری به گوشه پایینی و لبه کتابها وارد می کنند که پس از یک بار خوانده شدن، آن کتاب حکم ماشین تصادفی را پیدا می کند. برخی عادت دارند کنار صفحات حاشیه نویسی می کنند و الی آخر.
اما به راستی «چگونه باید از کتابهای خود مراقبت کنیم؟» اگر شما هم به هر دلیل با چنین سوالی روبه رو شده و مایل هستید دریابید که چطور باید با کتابهایمان کنار بیاییم؟ ما کتابی به همین نام را به شما معرفی می کنیم. کتاب «چگونه باید از کتابهای خود مراقبت کنیم؟» که به قلم مایکل دیردا به همت نشر جهان کتاب ترجمه و منتشر شده است. این اثری کوچک و جمع و جور است که به ما یاد می دهد که چطور با کتابهایمان رفتار درستی داشته باشیم. کتاب در برگیرنده مجموعه ای از مقالات کوتاهی است که در شماره های مختلف نشریه جهان کتاب منتشر شده است.
فهرست عناوین و موضوعات کتاب به ترتیب عبارت است از:
کتاب ها و خواننده ها،
کتاب نو،
اصول ابتدایی،
قبل از خواندن،
نشانه گذاری،
ضبط و نگهداری کتاب،
دشمنان دور و نزدیک،
نه امانت بده و نه امانت بگیر،
مخاطرات،
کپک زدگی،
حشرات موذی،
ابزارهای ساده برای نگهداری از کتاب،
رسیدگی و مراقبت،
حوادث و سوانح، ک
تاب های شمیز و نوادر بی قیمت،
نشریات و جزوه ها،
کتاب و کتاب و کتاب های بیشتر: خطر نهایی.
با نگاهی به عناوین بخشهای مختلف پیداست که تقریبا نویسنده اغلب نکات مهم در این زمینه را از قلم دور نداشته است. نویسنده از زمان خریدن و ورود کتاب به خانه شروع می کند، از روش نگهداری این کتابها می گوید از دشمنان پیدا و پنهان کتاب ها می گوید چه آن زمان که با کتابهای کمی روبه رو هستیم و چه آن زمان که کتابهایمان رفته رفته آنقدر زیاد می شوند که باید هر قفسه را دو ریف چید تا آن هنگام که در جعبه های کوچک و بزرگ از خانه خارج شده و به انباری می رود، جایی که خطر رطوبت و کپک زدگی آنها را تهدید می کند.
به هر روی محتوای کتاب حاضر به گونه‌ای‌ست که به درد مخاطبانی از طیف های مختلف می خورد. نویسنده حتی آنها را که کتاب را به نیت سرمایه گذاری هم می خرند فراموش نکرده و به آنها تذکر می دهد که اگر با این نیت به سراغ خرید کتاب می روند، فقط چاپ اول کتابها را خریداری کند؛ چرا که مجموعه دارها فقط دنبال کتابهای چاپ اول هستند. هر چند که این اصل رایج آنسوی آبها، در کشور ما نیز مصداق پیدا می کند اما در صورتی که کتاب مربوط به گذشته های دور بوده و امکان تجدید چاپ نداشته باشد!
بهترین توصیه این است: کتاب را برای خواندن و هدیه دادن بخرید. کتاب را جوری بخوانید که خواننده بعدی فکر نکند با بولدزر از روی آن رد شده اید. با کتاب باید مهربان بود چه کتاب خودمان باشد و چه کتاب دیگران.
