جهان کتاب
شماره ۳۲۰، دی ماه ۱۳۹۴
آغازگر این شماره، مثل چند شماره اخیر، نامه دیگری از پراگ به قلم پرویز دوائی است با عنوان «روزی تو خواهی آمد…». نامه دوایی با یاد سال اول تحصیل در رشته زبان انگلیسی در دانشکده ادبیات آغاز می‌شود و وصف باغ مصفای دانشکده و حال و هوای آن روزگار در اوایل دهه ۱۳۳۰. جایی که امروز باغ‌ـموزه نگارستان و گردشگاه است. نویسنده در این نامه طرح داستانی ریخته است با اجزای گوناگونش: جوانی و بی‌پولی، غرور و عاشقی، گشت و گذارهای شبانه در تهران شصت سال پیش … و سرانجام، دلگیری و اندوه و نقل خاطره‌ای که هرگز فراموش نمی‌شود.
«موقعی که از ایرانی بودنم خجالت کشیدم، آن هم در کتابفروشی!» نوشته دلپذیر و به طنز آمیخته‌ای است به قلم نصرالله کسرائیان، هنرمند عکاس. کسرائیان تجربه خود را در تأسیس کتابفروشی در منطقه مرفهی از شهر تهران بازگو کرده است: «چند ماه پیش که داشت حوصله‌اش سر می‌رفت گفت: عمو بیشتر کتابفروشی‌ها درآمدشان از محل فروش چیزهایی غیر از کتاب است. مردم همه چیز می‌خرند، برای همه چیز پول دارند، اما برای کتاب ندارند. […] باید یه مقدار “جینگولی مستون” بیاریم. پرسیدم “جینگولی مستون” چیه دیگه؟ (بهتر از من اصطلاحاتی را که جوانان به کار می‌برند می‌شناسد.) گفت چیزایی مثل ماگ، فِرفِره، شمع، جامدادی، دفترچه‌هایی با جلدهای خوشگل از جنس موکت یا پارچه زیرشلواری، کیف نمدی، گوشواره، النگو و … نمی‌دانستم چه بگویم، بخصوص که می‌دانستم خودش خیلی حرص می‌خورد. اما این را هم گفته بود که شاید این بهانه‌ای بشود برای این‌که کتاب هم بخرند. کتاب‌های میز وسط منتقل شد به قفسه‌ها و جایش را داد به همان چیزها که بالا گفتم. همین حالا آن چیزها جلوی چشمم است به اضافه چندتایی جغد و کبوتر سفالی و گچی که روی یکی‌شان نوشته “مرغ دلم باز پریدن گرفت” و دارد مرا نگاه می‌کند. الآن توی کتابفروشی در سکوت و آرامش مطلق دارم این مطلب را می‌نویسم. حتی بیشتر از خانه‌ام آرامش دارم. چهارمین سالی است که کتابفروشی را باز کرده‌ایم، یعنی در دوران “پسامداومت” هستیم…»
«سیف آزاد: از پیک سفارت آلمان تا روزنامه‌نگاری» نوشته معین‌الدین محرابی، شرحی است بر زندگی و کارهای عبدالرحمن سیف آزاد و نشریاتی که در ایران و آلمان و هند تأسیس و اداره کرد.
در ادامه گفت‌وگویی با موگه رازانی آمده است که مترجم کتاب‌هایی است چون خاطرات گل سرخ (زندگینامه سنت اگزوپری به قلم همسرش)، هرمان هسه افسونگر/ ژاکلین و میشل سِنِس، سرگیجه و چرا این‌جا روی زمین نشسته‌ام/ ژوئل اگلوف.
مقاله «بازاندیشی در شاهنامه و دیدگاه‌های فردوسی» نوشته پویه خوشخو معرفی‌ای است از شماره سوم از جلد بیست و هشتم مجله انجمن بین‌المللی ایران‌شناسی که به فردوسی و شاهنامه اختصاص دارد.
«نوزایی امپراتوری ایران» نقدی است بر کتاب ایران صفوی: نوزایی امپراتوری ایران/ اندرو جی. نیومن، ترجمه بهزاد کریمی. معرفی کتاب سیاست، شعر و تصوف در ایران سده‌های میانه: نگاهی جدید بر سلامان و ابسال/ چاد لینگوود به قلم محبوبه شمشیرگرها در ادامه آمده است.
از سیاوش فراهانی «نقدی بر ترجمه جلد دوم سرمایه» را می‌خوانیم که به بررسی ترجمه جدید حسن مرتضوی از این اثر اختصاص دارد. «چراغی برای راهی» نوشته فرید قاسملو معرفی دیگری از جلد دوم کتاب سیری در تاریخ دندان‌پزشکی ایران/ دکتر اسماعیل یزدی است. رجبعلی مختارپور در «چند نکته پیرامون تاریخ ادبیات کودکان ایران» نقدی دارد بر تاریخ ادبیات کودکان ایران که پژوهشی گروهی و جامع است در ده‌جلد به قطع رحلی، به کوشش محمدهادی محمدی و زهره قائینی. مختارپور در این نوشته به بررسی شیوه کار مؤلفان و برخی برداشت‌های آنان در این اثر پرداخته است.
«تقدیر از تقدیر» عنوان نقدی است بر رمان راویان روایت تو/ سعید عباسپور به قلم عنایت سمیعی. امین فقیری نیز نقدی بر رمان ساعت ویرانی/ آرام روانشاد نوشته است.
چهارمین قسمت از «نامهای آثار ادبی از کجا آمده‌اند؟» نوشته گری دکستر، ترجمه پرتو شریعتمداری به سرمنشاء نامهای چهار اثر مشهور می‌پردازد: فرانکنشتاین/ مری شلی، بازرس/ نیکلای گوگول، یا این یا آن/ سورن کی‌یر کگارد، آدم آدم است/ برتولت برشت.
زری نعیمی در «هزار و یک داستان» این شماره، این کتاب‌ها را نقد و بررسی کرده است:
بن‌بست اردیبهشت/ نسترن مکارمی؛
درام‌های تلفنی/ سوسن مقصودلو؛
سوزن ته‌گرد/ رحیم رسولی؛
من از گورانی‌ها می‌ترسم/ بلقیس سلیمانی
و نام دیگرش باد است، سینیور!/ منصور علیمرادی.
سایه اقتصادی‌نیا «وقت شعر» را به ادامه «حیات شعر امروز فارسی در ایالات متحده امریکا» اختصاص داده است. این شماره به سه شاعر دیگر ایرانی ساکن امریکا و نمونه‌هایی از سروده‌هایشان اختصاص دارد: پرتو نوری‌علا، شیدا محمدی و فریبا صدیقیم.
در بخش «معرفی کوتاه»، هفت کتاب به اجمال بررسی شده است:
مقالات سعید نفیسی در زمینه تاریخ، تصوف، فرهنگ و ادب ایران/ به کوشش مسعود عرفانیان؛
پرواز را به خاطر بسپار: زندگی، تحلیل و گزیده اشعار فروغ فرخزاد/ به اهتمام فریبا یوسفی؛
مثنوی اَزهَر و مَزهَر/ سعدالدین نزاری قهستانی، به کوشش محمود رفیعی؛
نظریه توسعه: فرهنگ، اقتصاد، جامعه/ جان ندروین پیترز، ترجمه انور محمدی؛
یک خواهش کوچک (قلم‌اندازی‌ها)/ سیروس ابراهیم‌زاده؛
اندر باب ایران‌نشناسی/ هاشم بناء‌پور؛
دروغ یا درمان: حقایق انکارناپذیر در مورد طبّ سوزنی، هومیوپاتی، کایروپراتیک درمانی و طبّ گیاهی/ سیمون سینگ و ادزارد ارنست/ ترجمه محمدرضا توکلی صابری.
در پایان، فرخ امیرفریار در «تازه‌های بازار کتاب» به معرفی کتاب‌های تازه انتشار یافته پرداخته است.
