زندگی، آثار و اندیشه‌های تاریخ‌نگارانۀ دکتر عبدالهادی حائریصفحات آغازین کتاب را از اینجا می توانید دریافت کنید.
کتاب در سه فصل تنظیم شده است. در فصل اول به زندگی استاد و مورخ فقید دکتر عبدالهادی حائری پرداخته شده است. او زندگی پرفراز و نشیبی در پرحادثه‌ترین روزگاران تاریخ معاصر ایران داشته است. در این بررسی تلاش شده بر بنیاد روشی عین‌گرا و با روش‌شناسی انتقادی یا دیالکتیک عین و ذهن که روش محبوب خود او بود، زندگی او در متن رویدادها مطالعه شود.
عبدالهادی فرزند میرزا احمد حائری و نوه دختری آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی در ۱۳۱۴ در شهر قم دیده به جهان گشود. تحصیلات دوران ابتدایی و متوسطه را به دلیل مخالفت خانواده اش – چنانکه در زندگینامه خود به تفصیل آورده- به صورت رسمی دنبال نکرد و بعدها خود با پشتکار بسیار به جبران آن و کسب علم روز پرداخت.
به سبب همین پشتکار در حالی که هنوز چند ماهی از دوران خدمت سربازیش باقی مانده بود، توانست در سال ۱۳۳۶ به دانشکده معقول و منقول دانشگاه تهران راه یابد. در دانشکده، از محضر استادان بزرگی چون بدیع‌الزمان فروزانفر، علی اکبر فیاض، محسن صدرالاشراف، علامه وحیدی کرمانشاهی و عبدالحسین زرین‌کوب بهره‌مند شد. از میان این استادان دکتر زرین‌کوب در علاقه‌مند شدن او به پژوهش تاریخی اثرگذار بود.
در سال۱۳۴۲ دو بورس تحصیلی هم‌زمان به او تعلق گرفت: تحصیل در رشته آموزش بهداشت در دانشگاه آمریکایی بیروت و تحصییل در رشته تاریخ و خاورشناسی در دانشگاه مک‌گیل کانادا. دومین بورس را برگزید و راهی کانادا شد. به رغم دشواری‌هایی که در این دوره تحصیلی پیش پای او قرار گرفت، او هم تحصیل خود را با موفقیت سپری کرد و هم با تدریس ادبیات فارسی در همان دانشگاه، زمینه ادامه تحصیل در دوره دکترا را برای خود فراهم آورد. بعد از آن برای شروع به کار تدریس درخواستهای بسیاری به دانشگاههای مختلف فرستاد ولی ناموفق بود تا سرانجام به عنوان مربی در دانشگاه برکلی پذیرفته شد و چهار سال درس داد و در همین دوران مقالات متعددی را به زبان انگلیسی و فارسی منتشر کرد.
کمی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی به ایران بازگشت و با مرتبه دانشیاری در دانشگاه فردوسی مشهد استخدام شد و به تدریس دروس مربوط به دوران قاجاریه، انقلاب مشروطیت و تاریخ معاصر پرداخت. پس از انقلاب فرهنگی و بسته‌شدن دانشگاه‌ها، در کمیته پژوهشگران وزارت علوم به کار خود ادامه داد و پس از بازگشایی دانشگاه‌ها نیز به کار تدریس ادامه داد و یک سال بعد هم به مرتبه استادی دست یافت و در سال تحصیلی ۱۳۷۱-۱۳۷۰ به مقام استاد نمونه کشوری نایل آمد. حائری در سنین اوج پختگی علمی و در شرایطی که سخت شیفته و درگیر کارهای آموزشی و پژوهشی بود و به تربیت نسلی از از دانشجویان جوان همت گمارده بود، به بیماری سخت و درمان‌ناپذیر سرطان دچار شد. برای معالجه مدتی راهی کشور اتریش شد و پس از بازگشت، چندی را نیز در مشهد زیر نظر پزشکان قرار داشت. سرانجام به سبب این بیماری در بیست و سوم تیر ماه ۱۳۷۲ خورشیدی دیده از جهان فرو بست.
تشیع و مشروطیت در ایران و نقش ایرانیان مقیم عراق، نخستین رویارویی اندیشه‌گران با دو رویه تمدن بورژوازی غرب، تاریخ جنبش‌ها و تکاپوهای فراماسونگری در کشورهای اسلامی، آنچه گذشت (نقشی از نیم‌قرن تکاپو) که زندگینامه او ست برخی از کتاب‌های این تاریخ‌نگار برجسته است.
در فصل دوم کتاب به تبیین ویژگی‌های روش‌شناسی او پرداخته شده و بر بنیاد دریافتی که نویسنده از روش‌شناسی او داشته است، اصول روش‌شناسی او روشن شده است.
در فصل سوم برای روشن‌شدن و بازنمودن بیشتر روش‌شناسی او و نوآوری‌های پژوهشی‌اش، به بررسی تک‌تک آثار تاریخ‌نگارانۀ او بر اساس تاریخ چاپ آنها پرداخته شده است.
———————–
*با ویرایش، کاهش و افزایش
———————–
فهرست مطالب کتاب:
- پیش‌گفتار
- دیباچه
- فصل اول: شکل‌گیری شخصیت یک تاریخ‌نگار
- در جستجوی هویتی مستقل
- روزنامه‌نگاری و کنشگری سیاسی
- کار، سربازی و ادامه تحصیل ـ لیسانس معقول و منقول
- کارمند عالی‌رتبه اداره کل بهداشت خراسان
- ادامه تحصیل در دانشگاه مک‌گیل کانادا
- در مقام استادی تاریخ در دانشگاه برکلی کالیفرنیا
- بازگشت به میهن
- حائری استاد گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد
- فصل دوم: روش در تاریخ‌نگاری حائری
- فصل سوم: نگاهی به آثار تاریخ‌نگاری
- ۱. تتبع و مشروطیت در ایران و نقش ایرانیان مقیم عراق
- ۲. نخستین رویارویی‌های اندیشه‌گران ایران با دو رویه تمدن بورژوازی غرب
- ۳. تاریخ جنبش‌ها و تکاپوهای فراماسونگری در کشورهای اسلامی
- ۴. ایران و جهان اسلام، پژوهش‌های تاریخی پیرامون چهره‌ها، اندیشه‌ها و جنبش‌ها
- ۵. آنچه گذشت …. نیمی از نیم‌قرن تکاپو
- ۶. آزادی‌های سیاسی و اجتماعی از دیدگاه اندیشه‌گران: گذری بر نوشته‌های پارسی در دو سده واپسین
- نتیجه‌گیری
- ضمایم:
- ۱. روزشمار زندگی عبدالهادی حائری
- ۲. فهرست آثار دکتر عبدالهادی حائری
