اولین شمارۀ مجلۀ «نوشین» در ۳۶ صفحه به تاریخ بیست و هفتم اسفندماه پنجاه و هشت با قیمت ۵۰ ریال منتشر شد.
روی جلد تابلویی از حسین اسمعیل زاده در سبک نقاشی سنتی ایرانی(قهوه خانه‌ای) به چشم می‌خورد.
در اولین مطلب، پرویز بشردوست مدیر مسئول نشریه از انتشار اولین(۱) نشریه اختصاصی هنرهای نمایشی در دومین سالگرد انقلاب و در شرایطی که معیارها و ضوابط فرهنگی و هنری مانند ضوابط اجتماعی، سیاسی و اقتصادی دچار تزلزل و ناهگمونی است، سخن می‌گوید و هدف از انتشار این مجله هنری را پرداختن به فرهنگ و هنر ملی و بومی- فارغ از نظام بندی‌های سیاسی- اعلام می کند.
سپس جهانگیر الماسی، صاحب امتیاز نوشین دربارۀ چند و چون کار نشریه توضیح می‌دهد و اینکه نشریه توسط چند جوان با دغدغه هنر و هویت و کمترین کمک منتشر شده است.
سومین مطلب، دو داستان کوتاه به نام‌های “کفارۀ زبان” و “سرخاب” نوشته محمدعلی مهیمد است که از مجموعه داستان‌های او به نام پیامی از “قرنطینه” انتخاب شده و با عنوان «فرهنگ رضاخانی» عرضه شده‌اند. مهمید در مقدمه‌اش می‌گوید: این داستان‌های کوتاه از مشاهدات و مسموعات نگارنده در مدت پنجاه و نه سال زندگی پایه و مایه می‌گیرد. آنچه مطمح نظر و غرض نگارنده بود، باز نمودن واقعیت زندگی و ماهیت نظام فاسد سلطنتی ایران در تمام شئون بوده است. در داستان “کفاره زبان” شمس الواعظین روحانی‌نمایی است که از طرف انجمن پرورش افکار رضاخان به تبریز گسیل می‌شود تا به مقاصد دیکتاتور در زمینه و ساحۀ “مذهب” جامه عمل پوشاند و در داستان “سرخاب” قصد نویسنده از تصویر سنن و آداب مذهبی و خصوصیات و روحیات جماعتی است که مفهوم و محتوای دین راستین را، بدان گونه که روحانیت متعهد همیشه مبلغ و مدافع آن بوده‌اند، درنیافته‌اند. این دو داستان تاکنون چاپ نشده است، و برای نخستین بار در مجلۀ نوشین به یاد دوست بزرگوارم عبدالحسین نوشین، که چند صباحی با وی افتخار مصاحبت در زندان را داشته‌ام، چاپ می‌شود. این داستانها نمایان‌گر جریان فرهنگی اخلاقی خاص دوران دیکتاتوری رضاخان است.
چهارمین مطلب، نقدی طولانی و فاقد عنوان بر فیلم “هفت سامورایی” ساختۀ آکیرا کوروساوا به قلم “مسعود” است.
پنجمین مطلب گزارشی از نمایش‌های اجرا شده در تهران با عنوان «تاتر در سالی که گذشت» است که جمشید چالنگی آن را تهیه کرده است.
پنجمین مطلب، نوشتۀ فریده شفیع پور با عنوان «نوروز» است که به ریشه‌‌های مراسم چهارشنبه سوری، نوروز و سیزده بدر می‌پردازد.
ششمین مطلب با عنوان «سازهای ملی» به معرفی ساز تنبک اختصاص دارد که برگرفته شده از کتاب آموزش تنبک نوشته دکتر ضیاءالدین سجادی است.
هفتمین مطلب، «سینمای الجزایر» نوشتۀ هلا سلمان با ترجمۀ عبدالله تربیت است.
مطلب هشتم، «نقش هنرمند انقلابی» با عنوان گفتگوی جمشید حسین زاده با بهمن رجبی نوازندۀ تنبک است.
مطلب نهم، «یادداشتی بر فیلم مادر»، همان گونه که از عنوانش برمی‌آید نگاهی دارد به فیلم مادر ساختۀ ۱۹۵۵ مارک دانسکوی بر اساس داستان مشهور ماکسیم گورکی که نام مستعار “رضا” در انتهای آن قید شده است.
دهمین مطلب، «خاستگاه نقاشی» نوشتۀ منوچهر شیبانی است که در صفحۀ ۳۴ نیمه تمام رها شده است.
یازدهمین مطلب با عنوان «رویدادهای هنری» نیز اختصاص دارد به اخباری دربارۀ اجرای نمایش “خرس و روباه” نوشته محمدعلی مهیمد توسط گروه آناهیتا، اجرای نمایش‌های “تاس بازی” نوشته و کارگردانی صادق هاتفی و “خانه روشنی” نوشته غلامحسین ساعدی به کارگردانی جعفر والی، اجرای نمایش “درس اول” اثر غلامحسین بادی الهی در گروه زنده، خبر ساخت فیلمی به نام “چهره” به کارگردانی هوشنگ حسامی و انتشار کتاب “تمام مسایلی که مردان از زنان می‌دانند” از محمد صالح علا در یک‌صد صفحه و بدون هرگونه نوشته‌ای!
آخرین مطلب با عنوان «گرامی‌داشت» در صفحه داخلی پشت جلد تصاویری از نصرت الله محتشم و پرویز فنی زاده چاپ شده که در سال ۱۳۵۸ فوت کرده‌اند.
در پشت جلد نیز به تابلویی از حسین شیخ با نام «مراسم نوروز ایرانیان» قرار دارد.
https://yadi.sk/i/-XjI54yC3Lc7rv
دومین شماره «نوشین» در ۴۰ صفحه به تاریخ سه شنبه هجدهم فروردین ماه پنجاه و نه با همان قیمت ۵۰ ریال عرضه شد.
روی جلد این شماره تصویر عبدالحسین نوشین با عنوان «بزرگمرد هنر و اندیشه» چاپ شده است.
گردانندگان نوشین ترجیح داده‌اند به جای سخن آغازین خودشان، پیام یانوش وامینسکی رئیس انستیتوی بین المللی تئاتر به مناسبت روز جهانی تئاتر را “به لحاظ جامع و مانع بودن در تلقی نقش هنر و هنرمند و تعهد ایشان نسبت به اجتماع و بالعکس” منتشر کنند.
دومین مطلب، نوشته‌ای تحقیقی از محمود احیایی با عنوان «هنر مقاومت در جنبش آزادیبخش» است.
مطلب سوم با عنوان «از دیرینه گاهان» به فرهنگ عامه اختصاص دارد و شامل نمونه‌هایی از ضرب المثل‌های فارس، ترانه‌های محلی شیرازی، مثل‌های خراسانی و دوبیتی‌های تربت است که نام گردآورنده آنها ذکر نشده است.
چهارمین مطلب، شامل دو بخش از خاطرات طنزآمیز محمدعلی مهیمد از دانشکده افسری دوران رضاشاهی با عنوان‌های «سرماخوردگی سرباز» و «شیپور آشوب» است.
مطلب پنجم، «ضرورت هنر» نوشتۀ هربرت رید با ترجمۀ فرشاد صمصامی است.
ششمین مطلب، گفتگوی احمد نیک آذر با رضا علامه زاده است که پس از آزادی از زندان و با وجود مشکلات زیاد در زمینه سینما به تدریس و فیلمسازی مشغول است. عنوان مصاحبه «مساله هنرها را جدا از مسائل جامعۀ خودمان نمی‌توانیم بررسی کنیم» نیز از میان حرف‌های او انتخاب شده است.
مطلب بعدی دومین قسمت از نوشتۀ هلا سلمان دربارۀ «سینمای الجزایر» است که اولین قسمت آن با ترجمۀ عبدالله تربیت در شماره اول چاپ شده بود. با توجه به تفاوت حروف و نوع صفحه‌آرایی، به نظر می‌رسد مطلب قبلا در نشریه‌ای دیگر(احتمالاً “سینما ۵۲” یا روزانه‌های جشنواره فیلم تهران) منتشر شده است.
هفتمین مطلب نوشته‌ای از علی اصغر گرمسیری با عنوان «تعهد و مسئولیت هنرمند» است.
مطلب هشتم با عنوان «عبدالحسین نوشین مرد جاودان تئاتر»، شرح حال مختصری از نوشین به مناسبت هفتاد و پنجمین سال تولد اوست که فاقد نام نویسنده یا گردآورنده است
فقدان نام نویسنده در مقالۀ بعدی با عنوان «تاثیر و نفوذ هنر اسلامی» نیز آزارنده است.
هفتمین مطلب با عنوان «حرف‌هایی از آن زنده یاد»، نگاهی است به مجلات چند سال قبل و گزیده‌ای از حرف‌های جلال آل احمد و سپس خبر کوتاهی درباره تالار رودکی و برنامه های آن.
مطلب بعدی نوشته جمال الماسی دربارۀ میرعماد با عنوان «سرآمد اساتید فن خوش نویسی» است.
مطلب نهم، گفتگوی جمشید حسین زاده با کامبیز روشن روان است که عنوان آن «هنر رونده است و رو به تکامل می‌رود، اگر راکد بماند ارتجاعی است» از میان گفته‌های وی انتخاب شده است.
در بخش یادی از گذشته‌‌گان، نوشته‌ای از حسن بیگی با عنوان «از کوری چشم فلک امشب قمر اینجاست» درباره زندگی قمرالملوک وزیری منتشر شده است.
سپس گزارش محمد روشناس از مراسم روز جهانی تئاتر و حواشی آن قرار دارد.
صفحه داخلی پشت جلد این شماره اختصاص به شعری از محمد خلیلی با عنوان «بت شکنان» دارد که برای دانشجویان فاتح لانه جاسوسی امریکا سروده شده است.
در پشت جلد نیز آگهی فیلم چگونه فولاد آبدیده شد(۱۹۵۷) ساختۀ الکساندر آلوف و ولادیمیر نائوموف به مناسبت نمایش آن در سینما عصر جدید چاپ شده است.
https://yadi.sk/i/PvDkRijB3Lc7u4
عمر نوشین بسیار کوتاه بود و اگر ادامه می‌یافت شاید به سندی از آن دوران پر التهاب و پر آشوب تبدیل می‌شد، اما چنین نشد. در گفتگویی که با احمد نیک آذر- که در شناسنامۀ مجله با عنوان معاون مدیر مسئول از وی نام برده شده- داشتم، وی از دلایل انتشار و توقف نوشین چنین گفت: «بانی مجله نوشین، شادروان پرویز بشردوست بود. نمایشنامه نویس مدرن، کارگردان و بازیگر تئاتر که آشنایی من با او به قبل از قیام پنجاه و هفت باز می‌گردد و ما چنان یکی شده بودیم که جدایی ما برای کسی باور نکردنی می‌آمد. در تمام نمایش‌ها و فعالیت‌های هنری با هم بودیم و پس از سرنگونی رژیم پهلوی به پیشنهاد او و همکاری جهانگیر الماسی- که او هم از یاران قدیمش بود- نوشین را منتشر کردیم. نوشین نخستین نشریه تئاتری و سینمایی بود که بعد از قیام با هزینه شخصی ما سه نفر منتشر شد و به دلیل مشکلات مالی بعد از دو شماره به تعطیلی کشید. از دیگر همکارانی که ما را یاری می‌دادند شادروان هوشنگ حسامی بود که با نام مستعار نقد و مطلب سینمایی می‌نوشت.»
————-
1- در همان سال، نشریه “تصویر ۵۸” به همت سیروس قهرمانی با تمرکز بیشتری روی سینما و تئاتر منتشر شد که تا سال ۱۳۶۱ و ۱۲ شماره (یازده شماره پیاپی و یک شماره فصلنامه) به حیات خود ادامه داد و می‌توان آن را تا انتشار ماهنامه فیلم پایدار ترین نشریه سینمایی آن دوران دانست.
