شاعران امروز؛ کمبود کیفیت، انبوه کمیت

جلد اول از کتاب شاعران امروز* در سال ۱۳۹۱ منتشر شد. این کتاب طبق برنامه ریزی انتشارات سرزمین اهورایی و برای اولین بار با استفاده از نظر گروه داوران ۵ نفره کارشناسی  (محمد آزرم، شمس آقاجانی، پگاه احمدی، علیرضا بهنام و بهزاد خواجات ) از طریق فراخوان در سال ۱۳۹۰ تهیه شده و آثاری از شاعران پارسی زبان  ایرانی، افغانی و تاجیک را در بردارد. کتاب [شاعران امروز] در قطع رقعی و ۱۰۴ صفحه است. داوران مجلد اول کتاب [شاعران امـروز] عبارتند از: محمد آزرم، شمس آقاجانی، پگاه احمدی، علیرضا بهنام و بهزاد خواجات – راهک

 

سهراب رحیمی

1240441_10152336176525474_8007779632379719778_nاین کتاب که با نام شاعران امروز منتشر شده قاعدتا می بایستی یه گونه ای منتخبی از بهترین های شعر معاصر ایران باشد. هیئت دبیران این مجموعه از بهترین
شاعران معاصر هستند: محمد آزرم، شمس آقاجانی، پگاه احمدی، علیرضا بهنام و بهزاد خواجات.
در مقدمه ی کتاب، ناشر این مجموعه آقای محمدمجید ضرغامی راجع به علل انتشار این کتاب توضیحاتی داده اند. ایشان می فرمایند وقتی تعداد انبوهی از شاعران برای  انتشارات “سرزمین اهورایی” شعر می فرستادند و جواب منفی می گرفتند، ناشر بر آن شد تا کتابی منتخب از شعر فارسی منتشر کند.
تا اینجای کار به نظر ایده ی خوبی  ست که بتوانید فارسی زبانانی که شعر می نویسند را با مدیریت و سردبیری ی شاعران خوب  معاصر، در یک کتاب به مخاطب معرفی کنید. اما مسئله ی کیفیت اشعار موقعی روشن می شود که کتاب را ورق می زنیم. در اینجا پی می بریم به پراکندگی ی موضوعی و تکنیکی ی اشعار موجود در این مجموعه. این که شعر را به داوری بگذاریم  یک بحث است اما ای کاش داوران این مجموعه توضیح می دادند چرا این اشعار را انتخاب کرده اند؟ آیا دلجویی از شاعرانی که در نشر شعرهای خود، موفق به پیداکردن ناشر نبوده اند می تواند دلیل مناسبی برای گردآوری ی چنین مجموعه ای  باشد؟
در صفحه ی آخر کتاب، آقای بهزاد خواجات تعریف شایسته ای از شعر داده اند که می توانست کلیت بهتری به کیفیت مجموعه اشعار منتشر در این مجموعه ببخشد. ایشان این مشخصات را برای شعر؛ ضروری دانسته اند:
  • تخیل سرشار و پویا
  • زبان ورزیده و منفرد
  • ساختار هوشمند
  • رویکرد انسان مدار
  • تجربه ورزی حائز مولفه
  • حسن ترکیب این عوامل.
خانم پگاه احمدی قائل به جذابیت های متن در تولید کشش است. کششی که تنها در صورتی حاصل می شود که قادر باشد بر حافظه ی خوانشی انبوه و انبانه ی گذشته ی شعر در من و شعرها در من به وجهی از وجوه غالب شود و جوهری جدید پس بدهد. محمد آزرم معتقد است هر شعر را با معیارهایی که فرم آن شعر به او نشان می دهد داوری می کند. علیرضا بهنام  معتقد است یک شعر خوب، نتیجه ی پیدایی ی ترکیبی از سه ویژگی ی اجرای مناسب زبانی، ساختمند بودن و حضور اندیشه و خیال به عنوان زیربنای اثر است. شمس آقاجانی به تاثیر و تاثر شعر به مثابه مهمترین مولفه ی شعر امروز، اشاره می کند. به اینکه خواننده باید شعر را تحت تاثیر خود قراردهد تا ارتباط حسی امکان پذیر شود.
اگر این تعریف ها را اساس قرار دهیم که هرکدام به نوبه ی خود می توانند مهم و تاثیرگذار باشند، چیز زیادی از شعر نمی ماند در این مجموعه. اگر گردآورندگان این مجموعه به دنبال انتخاب بهترین شعرها بودند بی آنکه به نام شاعر نظری داشته باشند (و البته همانطور که خود می گویند؛ موقع انتخاب اشعار، نام شاعران را نمی دانسته اند) باید اذعان کنم به غیر از اشعار  آزاده بشارتی و احمد بیرانوند، در هیچکدام از دیگر شاعرهای این مجموعه؛ شعرهایی ندیدم که در تعریف های داوران بگنجد.
علت این امر شاید مشکل کمبود کیفیت و انبوه کمیت در شعر معاصر باشد. مشکل شاید محدودیت صفحات این مجموعه باشد که بیش از سی شاعر را در  هشتاد صفحه خواسته اند معرفی کنند. مشکل دیگر که اساسی تر و مهمتر است؛ نبود اندیشه و انسجام و نبود برخورد انتقادی ی جدی و نبود کارگاه های سودمند در شعر معاصر فارسی ست.
این کمبود اگر در مطالعات منتقدانه ی شاعران و منتقدان مورد بحث و بررسی و نقد جدی قرارنگیرد بیم آن می رود که شاهد شعرهای ساده و بی فرمی در آینده باشیم که فقط به درد جشنواره ها و بزرگداشت ها و مناسبت ها می خورند.
– مالمو/سوئد
—————————–

*اسامی شاعران جلد اول کتاب شاعران امروز:
آرش نصرت‏ اللهی / آزاده بشارتی / آزاده‌ فراهانی / ابوالفضل کمالی / ابوالفضل نظری / احمد بیرانوند / اعظم کمالی / امیرحسین نیکزاد / امید بلاغتی / پروانه ستاری / حسین بهشتی / حکیم علیپـور / رضا اسدی / زری شاه‌حسینی / شادی هادی ‏نژاد / شهرام شهیـدی / عفت کیمیائی / علی سلیمانی / فاطمه روشن / فاطمه  سلیمانی/ فرحناز پنـاه / کیانا برومندجاوید / لیلا جوینده / مبین اعرابی / مجتبی شفیعی / محمد آشـور / محمدرضا جعفری / مریم رحمانی / مسلم رحمتی / منیره پرورش / مهری جعفری / مهناز بدیهیان / میثم ریاحی / میثم مهرنیا / نرگس عظیمی / وحید بکتاش / هادی هزاره / هاوری کریمی

لینک تهیه اینترنتی کتاب :

http://www.bekhan.com/main/?page=30&bi=1127636

 

همرسانی کنید:

مطالب وابسته