هوشنگ جیرانی
سرانجام نخستین ترجمه فارسی دومین کتاب هارپر لی که پس از ۵۰ سال منتشر شده است، روز چهارشنبه با برگردان محمد عباس آبادی و از سوی نشر افراز وارد بازار کتاب ایران شد.
رمان «برو دیده بانی بگمار» که دنبالهای است بر «کشتن مرغ مقلد» ۲۳ تیرماه امسال در کتابفروشیهای اروپا و آمریکا عرضه شد و در هفته نخست بیش از یک میلیون نسخه از آن تنها در آمریکا و کانادا به فروش رفت.
همان طور که انتظار میرفت سیل مترجمان ایرانی به سوی این کتاب روانه شد و نخستین ترجمه فارسی از آن در کمتر از دو ماه وارد بازار نشر ایران شد. اگر فرض کنیم که گرفتن مجوز، آمادهسازی، انتشار و توزیع این کتاب دستکم یک ماه وقت برده است، مترجم برای خرید، دریافت و برگردان این اثر حداکثر ۳۰ روز وقت داشته است. از آنجا که نسخه انگلیسی این کتاب ۳۰۴ صفحه است، مترجم باید روزی ۱۰ صفحه بیوقفه ترجمه و ویرایش کرده باشد. نکته طنزآمیز این است که نسخه فارسی به جای اینکه طولانیتر باشد کوتاهتر از اصل کتاب است، یعنی ۲۸۰ صفحه!
در رجوع به سایت کتابخانه ملی ایران مشخصات چهار ترجمه دیگر از این کتاب از سوی ناشران مختلف ثبت شده که قرار است به زودی روانه بازار نشر شوند. این تعداد ترجمه به جز برگردانهای دیگری است که احتمالا شماری دیگر از مترجمان در دستور کار دارند و ترجمههای آنها هنوز پایان نیافته است.
این مسابقهای که به راه افتاده است متاسفانه اولین بار نبوده و آخرین بار هم نخواهد بود. اما آنچه در این میان مغفول میماند، کیفیت کار و احترام به معدود کتابخوانهایی است که بازار نشر ایران باید با چنگ و دندان آنها را حفظ کند ولی در عوض، آنها را بیشتر به دره بیاعتمادی سوق میدهد.