جهان کتاب
شماره ۳۲۹ ـ ۳۳۰
مهر و آبان ۱۳۹۵
این شماره با نوشتهای از پرویز دوائی آغاز میشود: «در پس کوچههای پاریس». حکایت با یادی از ارنست همینگوی و کتاب جشن بردوام او و پاریس اواسط قرن بیستم به حرکت در میآید و به «عصر طلایی» سینما (دهههای ۱۹۳۰ـ۱۹۵۰) میرسد و سینماتکهای پسکوچههای پاریس و خاطره نویسنده از تماشای چند اثر کلاسیک سینمای جهان در آنها. سپس از سینماهای منفرد و پراکندهای در تهران پنجاهـ شصت سال قبل در چهار راه مخبرالدوله و لالهزارنو یاد میشود که فیلمهای خوب قدیمی را نمایش میدادند. نام فیلم «گیلدا» و بازیگر نقش اول آن (ریتا هیورث) خیال دوائی را پرواز میدهد به روزی برفی در اوایل دهه ۱۳۵۰ در شمیران، همراه با عباس کیارستمی و مرتضی کاخی، که اتفاقی «گیلدا»ی دیگری را میبینند که در آن سالها شهرت غیررسمیاش دستکمی از «گیلدا»ی سینما نداشت…
«کتاب آخر» نوشته احمد اخوّت مقالهای است درباره آخرین اثر نویسندگان: نقطههای پایانی بر سالها کار؛ خاموش کردن چراغها و پایین کشیدن پردهها.
«رشید یاسمی: شعر، تجدد و اخلاق» نوشته کامیار عابدی به زندگی و آثار این استاد تاریخ و ادبیات در شصتو پنجمین سالمرگش اختصاص دارد. در این مقاله هم سرودههای رشید یاسمی تحلیل شده است و هم نوشتههای او در زمینه نقد ادبی.
سجاد آیدنلو، شاهنامهپژوه نامآشنا، در مقاله «منظومهای پهلوانی از سده پنجم هجری» به نقد و بررسی فرامرزنامه بزرگ (از سرایندهای در اواخر قرن پنجم هجری) پرداخته است.
در این شماره دو مقاله درباره کتابهایی سینمایی اخیر میخوانیم: «کارنامه سینمانویسان» از سید فرید قاسمی و «رویای بهزاد رحیمیان» از کاوه بیات. در مقاله اول کتاب شناسی سینما در ایران از اصغر یوسفینژاد و مطبوعات سینمایی ایران ۱۳۰۹ـ۱۳۹۵ از حسین گیتی نقد و بررسی شده است. مقاله دوم نیز به کتاب رویای صادقه: سیری در مستندات سالهای آغازین سینما در ایران از بهزاد رحیمیان اختصاص دارد.
«در جستوجوی فرهنگ اصطلاحات دیوانی» نوشته امین محمدی نقدی است بر کتاب ادبیات تاریخی و دیوانسالاری ایران… از محسن روستایی.
«در بازشناسی یک فرهنگ غنی» نوشته خسرو محمدی کتاب هزار سال با کتاب (مجموعه مقالات علیرضا ذکاوتی قراگزلو) را بررسی میکند.
در ادامه نقدها و بررسیهای این شماره، محمد نفیسی کتاب دعوت به جامعهشناسی/ زهره روحی را معرفی کرده است و معصومه علیاکبر درباره کتاب فلسفه ملال/ لارس اسوندسن، ترجمه افشین خاکباز نوشته است. فرخ امیرفریار کتاب پنجره/ گی دومو پاسان، ترجمه علی اصغرسعیدی را بررسی کرده است.
مقاله «بیمعنایی عشق در جهان ما» از حمید نامجو به رمان عشق در تبعید/ بهاء طاهر، ترجمه محمدرحیم فروغی میپردازد.
مقاله «رازهای مکتوم نسل پدری» نوشته مهدی فخرزاده رمان آفتابدار احمد هاشمی را از نگاهی جامعهشناسانه بررسی میکند.
کتایون کیایی کتاب شرلی/ شارلوت برونته، ترجمه رضا رضایی را بررسی کرده است و طلیعه خادمیان در «کاش من هم شاعر بودم» درباره جدیدترین دفتر شعر صفورا نیرّی، شعرهای نیمشب مدار چهل و نُه درجه، نوشته است.
«خاطراتی که به خاک سپرده نشد» از محبوبه شمشیرگرها معرفی کتابی است به همین نام که به زبان انگلیسی (انتشارات راتلج، ۲۰۱۳) منتشر شده است و موضوع مقالات آن، خاطرات جنگ و دفاع مقدس در ایران است.
در ادامه، «آخرین محاکمه کافکا» از حمید شوکت به سرنوشت دستنوشتههای منتشر نشده کافکا اختصاص دارد و «دو یادداشت درباره کافکا»/ ایوان کلیما، ترجمه رضا میرچی از نگاهی متفاوت به این نویسنده چک نگریسته است.
هومن عباسپور در «نگاه ویراستار»، کتاب دولتها و سلسلههای حاکم بر قلمرو اسلام صادق سجادی را بررسی کرده است. «این مقاله «ماله» «منِ»!» از آرش اخوّت به عارضهای نوپدید در نوشتار فارسی پرداخته است.
پس از نهمین بخش از سلسله مقالات «نامهای آثار ادبی از کجا آمدهاند؟»/ گری دکستر، ترجمه پرتو شریعتمداری، «هزار و یک داستان» را میخوانیم. زری نعیمی در این شماره کتابهای زیر را نقد و بررسی کرده است:
- حکایت راوی به روایت راوی ناظر/ غوغا بیات
- خونمردگی/ الهام فلاح
- رقص کاجها/ علی حلاجی
- گچ و چای سرد شده/ آتوسا افشیننوید
- هر صبح میمیریم/ سید احمد بطحایی
در «وقت شعر» این شماره، سایه اقتصادینیا دو دفتر شعر را بررسی کرده است: این ساختمان به پرواز در آمده یا من/ شادی بختیارینژاد و تابستان با برگهای برندهاش/ فرشته ساری.
در بخش «معرفی کوتاه» هم ده کتاب بررسی شدهاند از جمله:
- کیسانیه، تاریخ، ادبیات/ وداد القاضی، ترجمه احسان موسوی خلخالی؛
- سازمان پرورش افکار و هنرستان هنرپیشگی/ جلال ستاری؛
- اسناد عبادی و آیینی شیعه و اسناد قضائی دوره قاجار/ هاشم رجبزاده؛
- پهلوان زنده را عشق است/ سینا میرزایی؛
- چه کسی موتسارت را کشت؟/ ارنست ویلهم هاینه، ترجمه علی اسدیان.
پایانبخش این شماره، «تازههای بازار کتاب» از فرخ امیرفریار است.