آزادی اندیشه
شماره سوم
دی ماه ۱۳۹۵
این شماره را می توانید به رایگان از این لینک دریافت کنید.
این مجله حاصل تلاش گروهی از روشنفکران و فعالان فرهنگی است که می خواهند تریبونی برای آرای نو در حوزه علوم انسانی و اجتماعی داشته باشند. در شورای تحریریه آن هم روشنفکران دینی و هم روشنفکران سکولار حضور دارند. مجله به سردبیری کاظم کردوانی منتشر می شود. نام اعضای تحریریه و مشاوران مجله را می توانید در صفحات آغازین لینک بالا ببینید.
مجله آزادی اندیشه در این شماره به این مباحث پرداخته است:
مجله آزادی اندیشه از نظر محتوا خوب و پرمایه است. در این شماره مثلا مقاله ای که به سینمای ایران پرداخته متفاوت و ارزشمند است یا مقاله ای که در معرفی اندیشه ادموند برک نوشته شده کاری محققانه و مطالعه ای خواندنی است. گرچه مقاله ای هم هست که بعید است آن دو نفری که بنا به رسم مجله باید مقاله ای را بخوانند و تایید کنند اصولا توانسته باشند آن مقاله را یکبار از سر تا ته بخوانند! چرا که به نثری نوشته شده که قبلا در راهک آن را فارسی اختراعی نامیده بودیم.
آزادی اندیشه اما از نظر زیباشناسی و پردازش صفحات نیاز به تجدیدنظر اساسی دارد. تا از کهنگی و آماتوریسم حاکم بر ارائه مطالب بیرون آید و شیوه ارائه به اندازه محتوای مقالات حرفه ای باشد. در حال حاضر مثل یک روزنامه دیواری است که شاگردان زرنگ مدرسه منتشر می کنند اما نه فونت خوب و خوانا و زیبایی دارد نه صفحه آرایی متین و ساده و چشمنوازی. بعلاوه، خطاهای آشکاری هم دارد مثل استفاده از ردیف خط کج روی جلد (////////) یا در انتهای هر مطلب. خط کجی که نشانه روشن سلیقه کج است!
از نظر من، اگر به این موضوع رسیدگی شود مجله خواهد توانست مقالات بیشتری هم جلب کند چون نویسندگان می توانند با اطمینان یافتن از دقت و صحت مطالب و زیباشناسی مدرن مجله آن را با خیال راحت به دوستان خود معرفی کنند و طبعا به مقاله ای که در آن منتشر می کنند ببالند. مجله هنوز از این جهت نایکدست است و بازتاب اندیشه مدرن نیست. امیدوارم دوستان نگویند بحث مالی دست مان را بسته است. پول سلیقه نمی شود و آزادی اندیشه از نظر سلیقه نشر آن طراوتی را که انتظار می رود فاقد است و این به ضرر محتوای خوبی است که ارائه می کند.
یک نکته دیگر که باید در مجلاتی از این دست کاملا به آن پایبند بود مساله شیوه ارجاعات است. در حال حاضر هر مقاله از مجله به شیوه خاص نویسنده آن به مطالب ارجاع داده است. بنابرین یکدستی دیده نمی شود. گاهی عنوان کتابها به صورت ایتالیک آمده است و گاه نیامده. گاهی عنوان مقالات در “گیومه” انگلیسی آمده است و گاه نیامده. حتی گاهی ارجاعات در پایان نقطه دارد و گاه ندارد یا حتی دونقطه رایج برای ارجاع را هم نمی بینیم! شیوه خط و نحوه ثبت معادلها در متن هم نیازمند ویرایش فنی است. وضع ارجاع به منابع آنلاین و دارای لینک هم یکدست نیست. گاهی اشاره ای به منبعی آنلاین شده و لینک نیامده و حتی مشخصات کافی به دست داده نشده و گاهی لینک آمده بدون اینکه مشخصات آن داده شود. ظاهرا مسئولان مجله نمی دانند که مجله های پی.دی.افی به راحتی می توانند به هر منبع آنلاین که لازم باشد لینک فعال بدهند. به طور کلی مجله گویا ویراستار ندارد و مطالب ویرایش نمی شود. دست کم، ویرایش فنی برای هر کار انتشاراتی ضروری است.
اما اگر تا شماره بعدی آنچه آوردیم قابل رفع نباشد و زمان بطلبد، یک چیز هست که قطعا باید تصحیح یا حذف شود و آن بخش انگلیسی آخر مجله است که سرتاپا ایراد است و زبان اش لنگ می زند. این قابل قبول نیست که جمعی از دانشوران ایرانی خارج از ایران مجله منتشر کنند و زبان فرنگی شناسنامه و سرسخن مجله شان ایراد داشته باشد. هم در کاربرد ادات تعریف و هم در نگارش و هم در شناخت مخاطب یعنی در املا و دستور و انشا و معانی بیان! من برای اطمینان نظر یکی از اهل فن را هم جویا شدم که تخصص اش زبان انگلیسی است. نظر او چنین است: «این زبان ایراد دارد. نه ایراد در جزییات که قابل رفع باشد. ایراد کلی دارد و ایرادش هم این است که با ذهنیت ایرانی-فارسی نوشته شده. مبهم است و اغراق آمیز. با واژه ها و اصطلاحات بازی کرده که در فارسی خیلی رایج است. می خوانیم و چون به آن عادت داریم توی ذوق نمی زند. در انگلیسی اما خیلی توی ذوق می زند. به نظرم بهتر است این دوستان به پیشانی‌نوشت چند نشریه ی مشابه انگلیسی زبان نگاه کنند و بعد دوباره متن مناسبی بنویسند یا از یک copy-editor که راحت می شود در اینترنت یافت بخواهند در مقابل مبلغ کمی برایشان یک متن جذاب و مناسب بنویسد.»
امیدوارم دوستان ما که داوطلبانه و بدون بودجه و سازمان به این کار ارزشمند مشغول اند، بتوانند با توان و انرژی کافی و همه جانبه نگر به ارائه مجله ای ماندگار در شکل و محتوا بپردازند. – م.ج
