جهان کتاب
سال بیست و سوم (خرداد _ مرداد ۱۳۹۷)
100 صفحه. ۱۷۰۰۰ تومان
شماره تازه جهان کتاب، در زمان کمیابی و گرانی بیسابقه کاغذ، منتشر شد.
این شماره نیز با نامهای از پراگ آغاز میشود: “طاووس سفید”. پرویز دوائی خواننده را با خود از بوفه کتابخانه شهر به “باغ ازگیل” و دیدار پرندهای تنها میبرد و در میان راه از هر دری سخن میگوید، با یادی از گذشتهها و اشارهای به فضای فرهنگی ایران در آن سالها.
“فرانسه، مهد جوایز ادبی” عنوان مقالهای است از نسیم وهابی که در آن از تعدد جوایز ادبی فرانسه، اعتبار و تأثیر آنها در صنعت نشر سخن گفته است. در پی آن، یادداشتی از آرش اخوت به نفسِ “جایزه” (ادبی/هنری) میپردازد و پرسشهایی جدّی را درباره آن مطرح میسازد.
نقد و بررسی کتابها با مقاله محمد شکری فومشی آغاز میشود که به ترجمه فارسی کفالایا (از مریم قانعی و سمیه مشایخ) اختصاص دارد. کفالایا مجموعه روایاتی است منسوب به مانی که اصل آنها احتمالاً اندکی پس از درگذشت وی در نیمه دوم سده سوم میلادی از سوی شاگردانش به طور نظاممند گردآوری شده است. این روایتها مشتمل بر پاسخهای مانی به پرسشهای شاگردانش است در موضوعهایی مانند آفرینش، رستاخیز، ایزدان، اهریمن، دیوان و صدها موضوع دیگر.
“چنین گفت دانندهدهقان پیر” نقدی است به قلم سجاد آیدنلو بر کتاب چنین گفت دهقان (کوتاه شده شاهنامه فردوسی)، گزینش و گزارش محمدجعفر یاحقی. علیرضا ذکاوتی قراگزلو نقدی دارد بر چشماندازهای معنوی و فلسفی اسلام ایرانی هانری کربن، ترجمه انشاءالله رحمتی.
علی قیصری در مقاله “تاریخ ایران در دوران مدرن” به بررسی کتاب تازه عباس امانت، ایران: یک تاریخ مدرن، پرداخته است. این اثر، در چهار بخش اصلی، دورههایی از تاریخ ایران را در برمیگیرد و شامل این مباحث است: پیدایش و ساختار دولت صفویان، تلاشهای قاجاریان در احیا و استقرار نهاد دولت در ایران در اواخر سده دوازدهم و سده سیزدهم شمسی، و سپس دگرگونیهای برآمده از انقلاب مشروطیت، پیدایش دولت مدرن در عصر پهلوی و سپس تشریح جریانات مخالف با آن، و سرانجام انقلاب سال ۱۳۵۷ و تشکیل حکومت جمهوری اسلامی.
“بهار و دلمشغولیهایش” از محمد فرحزاد به نقد و بررسی کتاب دلمشغولیهای بهار از ناصرالدین پروین اختصاص دارد.
“خاطرات سفیر غیررسمی اسرائیل در ایران” عنوان نقد عبدالرحیم گواهی است بر کتاب خاطرات مئیر عزری، به کوشش غلامرضا امامی. سفیری همه کاره و بسیار بانفوذ.
“یک دهه محاکمههای مطبوعاتی” به قلم سیّد فرید قاسمی به بررسی کتاب اسناد و پروندههای مطبوعاتی ایران دهه ۸۰ (۱۳۸۹_۱۳۸۰) میپردازد.
محمدحسین عزیزی زندگینامه خودنوشت دکتر مسلم بهادری، استاد برجسته پزشکی ایران، را معرفی کرده است.
“خاطرات مستند” عنوان مقالهای است به قلم حسین محیی در معرفی مجموعه کتابهایی با این عنوان. این مجموعه شامل مقالهها و یادداشتهای آیتالله سیّد هادی خسروشاهی است که تاریخ معاصر ایران و نهضتهای اسلامی موضوع محوری اغلب آنهاست. این نوشته به معرفی برخی از مجلّدات این مجموعه اختصاص دارد.
در مقاله “خاطرات فروتنانه زندان” از مجید رُهبانی، کتاب خاطرات و تأملات در زندان شاه نوشته محمد محمدی گرگانی معرفی و بررسی شده است.
“نگاهی به مناسبات ترامپ و روسیه” نوشته چارلز کایزر به بررسی کتابی دراینباره اختصاص دارد. در این مقاله از ارتباط رئیسجمهور آمریکا با مافیای روسیه و پیشینه این ارتباط و نقش اطرافیان بدسابقه او سخن رفته است.
معصومه علیاکبری به بررسی کتاب در دام داعش نوشته پییر- ژان لوئیزار، ترجمه ویدا سماعی پرداخته است. مریم سیّدان با بررسی کتاب نامه به سیمین از “مبانی فکری و هنری ابراهیم گلستان” سخن گفته است.
بررسی مجموعه داستان وقتی زنها سیگار میکشند نوشته مهناز میرزائی را از فرخ امیرفریار و نقد مجموعه شعر آشویتس خصوصی من سروده حسن همایون را از کامیار عابدی میخوانیم.
حمید نامجو رمان پایان رابطه از گراهام گرین را بررسی کرده است.
در ادامه، مسعود جعفری جزی “اثری نویافته در ذکر خاندان و فرزندان شیخ احمد جام” را معرفی میکند. سپس عکسهایی را از کتاب چهرهها (۵) سیمایی از موسیقی معاصر ایران از مریم زندی میبینیم. مقاله “فریده حسنزاده و ترجمه شعر جهان” از کامیار عابدی در ادامه میآید و پسازآن، مقاله “کتابها هرگز نمیمیرند” نوشته جورج هاچینسن، ترجمه پرتو شریعتمداری درباره رونق ادبیات پس از برپا شدن جنگ جهانی دوم. “داستان فرهنگ هانس وِر” نوشته محمد جواهرکلام از چگونگی گردآمدن این فرهنگ معتبر عربی _ انگلیسی سخن گفته است. سپس مقاله “کتابخانهها: میدانی برای نبردهای نژادپرستانه؟” از کریستوفر مل، ترجمه مریم زارع مِهرجَردی را میخوانیم که به ظهور گرایشهای نژادپرستانه در میان اعضای کتابخانههای عمومی امریکا میپردازد.
محمدعلی مرادی در نوشتهای از بازاریابان کتاب و نقش مهم آنها در چرخه تولید، معرفی و عرضه کتاب میگوید و مشکلات فعالان این حرفه را برمیشمرد.
بیستمین و آخرین قسمت از “نامهای آثار ادبی از کجا آمدهاند؟” نوشته گری دِکستِر، ترجمه پرتو شریعتمداری به کتاب گتسبی بزرگ اثر اسکات فیتزجرالد اختصاص دارد.
زری نعیمی در “هزار و یک داستان” این شماره به نقد و بررسی این رمانها و مجموعه داستانها پرداخته است: آن مادران، این دختران/ بلقیس سلیمانی؛ انگار خودم نیستم/ یاسمن خلیلیفرد؛ خاطرات یک دروغگو/ نسیم وهابی؛ خوابهایت را در این خانه تعریف نکن محمود/ عباس سلیمی آنگیل؛ سرخ سفید/ مهدی یزدانی خرم.
سایه اقتصادی نیا در صفحه “وقت شعر” دو دفتر شعر را بررسی و نقد کرده است: از اینجا که منم/ جویا معروفی؛ صدای زنگ در آمد/ رؤیا شاه حسین زاده.
معرفی کوتاه چهارده کتاب و سپس “تازههای بازار کتاب” از فرخ امیرفریار در ادامه آمده است. پایانبخش این شماره، صفحههای “نامهها” و “درگذشتگان” است.