پرورش و تربیتِ فرزندان ایران
هفده گفتار برگزیده از مجله آموزش و پرورش
به قلم ادیبان و دانشمندان معاصر
بهکوشش و گزینشِ مهران افشاری
تهران: جهان کتاب، ۱۳۹۸، ۱۸۰ ص. قطع رقعی. ۲۲۰۰۰ تومان
از همان سالهای آغازین رواج مدرسههای نوین که جایگزین مکتبها برای تعلیم و تربیت نوباوگان ایرانی شده بودند، اندیشه دربارۀ روشهای تربیتی در کنار روشهای جدید تدریس در میان معلّمان ایران بیش و کم مطرح بود. تا آنکه در ۱۲۹۸ش نصیرالدوله وزیر معارف وقت باعث گردید مجلهای به نام اصول تعلیمات برای تربیت جامعه و ترویج فرهنگ منتشر شود. این مجله بعدها از ۱۳۰۴ تا ۱۳۰۶ش به مدیریت علیاصغر حکمت به نام تعلیم و تربیت منتشر شد و سپس از ۱۳۱۷ تا ۱۳۵۹ش با عنوان آموزش و پرورش به چاپ رسید. در طی سالها برخی از بزرگان ادب فارسی از جمله شادروانان سیّدمحمّد محیط طباطبایی، دکتر لطفعلی صورتگر و حبیب یغمایی مدیریت آن را بر عهده داشتند. جای چنین نشریهای در جامعۀ امروز ایران براستی خالی است.
در طیّ نزدیک به شصت سال انتشار مجلّۀ آموزش و پرورش دانشمندان و ادیبان و معلّمان برجستۀ ایران با آن همکاری قلمی داشتهاند، بزرگانی چون دکتر محمّدباقر هوشیار، دکتر قاسم غنی، ذکاءالملک فروغی، استاد حبیب یغمایی، استاد محمّد پروین گنابادی، استاد احمد آرام و دکتر علیمحمّد کاردان. سخنان این بزرگان دربارۀ تعلیم و تربیت، خاصّه امر بسیار مهمّ تربیت، امروزه هم، راهنمای خانوادههای ایرانی و خاصّه معلّمان دلسوز و فداکار تواند بود و آنان را یاری میرساند تا روشهای نیک و آزموده را در پرورش و تربیت فرزندان ایران به کارگیرند.
کتاب حاضر مجموعۀ هفده گفتار برگزیده از میان مقالههایی است که در طیّ سالیان دراز در مجلّۀ آموزش و پرورش منتشر شده است. گفتارها دربارۀ وظایف و نیازهای آموزش و پرورش و خاصّه امر بسیار مهمّ و اساسی تربیت دانشآموزان این کشور است و اثر خامهٔ صاحبنظران و دانشمندان امر تعلیم و تربیت نظیر مرحومان دکتر محمّدباقر هوشیار و دکتر علیمحمّد کاردان و یا دانشمندان و ادیبانی چون محمّدعلی فروغی و دکتر قاسم غنی و غلامرضا رشید یاسمی است که اولیای فرهنگ و دانشمندان برجستۀ این سرزمین بودهاند. نویسندگان برخی از گفتارها هم معلّمان برجسته و پرسابقه و موفّق تاریخ ایران بودهاند که تجربۀ حاصل از سالهای طولانی تربیت دانشآموزان ایران را به رشتۀ تحریر در آوردهاند، کسانی چون شادروان بانو توران میرهادی و مرحومان استاد محمّد پروین گنابادی و استاد احمد آرام و استاد احمد بیرشک.