معرفی خوانندگان
حامد سالک: خیلی راحت میشود از نوشتههای کسی از او دژخیم ساخت. ولی اگر به صدای شخص گوش کنید و یا او را ببینید، مراحل غیرانسانسازی کسی که نگاه مخالف شما را دارد به شدت کم میشود. – این موضوعی است که «ناتیلوس» از مجلات مورد علاقه من منتشر کرده است. فشرده ای از آن را برای خوانندگان راهک می آورم:
Mindwise: Why We Misunderstand What Others Think, Believe, Feel, and Want
by Nicholas Epley
مطمئن نیستم چقدر اخبار مربوط به آمریکا را دنبال میکنید ولی در دو هفته گذشته و در حوزه مربوط به آزادی بیان، دو اتفاق خیلی جالب روی داد. فرمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ در مورد توقف ورود مهاجران و پناهندگان قانونی و حتی دارندگان پروانه اقامت دائم (گرین کارت) خیلی جریانساز شد. وکیلهای «اتحادیه آزادیهای شهروندی آمریکا» راهی تمامی فرودگاهها شدند و علیه دولت اقامه دعوا کردند. این اتحادیه توانست در مدت چند روز به اندازه چند سال کمک مالی از حامیان مردمی دریافت کند.
یک اتفاق دیگر به موازات آن در برکلی در کالیفرنیا روی داد. «میلو ایاناپولوس» که افکار بسیار عجیبی دارد و حتی شبکه اجتماعی توییتر حضور او را قدغن کرده است (افکارش بسیار نامتعارف و نامعقول است برای مثال میگوید فمینیسم و حمایت از حقوق زنان ارتباط مستقیمی با سرطان دارد) قرار بود در برکلی سخنرانی کند و با اعتراض هرجومرجآمیزی روبرو شده و فضا به اغتشاش کشیده شد. همان «اتحادیه آزادیهای شهروندی آمریکا» قرار شده از ایاناپولوس دفاع کند. اتحادیه آزادیهای شهروندی با انتقادهای بسیاری روبرو شد. «لی رولند» از وکیلها و کارکنان بلندپایه «اتحادیه آزادیهای شهروندی آمریکا» در جا و در حالی که انتقادها به این اتحادیه مطرح بود، با خبرنگار «رادیو ملی مردمی» – «ان پی آر»- گفتوگو کرد و توضیح داد که چرا از آزادی بیان، حتی اگر صحبتهای نفرتآمیز باشد، دفاع میکند. لی رولند گفت: «اگر این کار را نکنیم، اصل اول قانون اساسی آمریکا (در خصوص آزادی بیان و عقیده) از یک اصل نزول کرده و تبدیل به یک مسابقه مقبولیت عامهپسندانه میشود که هیچ معنایی ندارد.»
حالا برگردیم به بحث و این که وقتی با دیگری که مخالف عقیده ما است گفتوگو نکرده باشیم و فقط از آنها «بخوانیم»، خیلی راحت نه تنها از آنها متنفر میشویم، که تمامی عوامل انسانی را از آنها حذف میکنیم. «فکر میکنید دیگری (طرف مخالف شما) احمق است. اما به محض اینکه به مخالف اجازه بدهید حرف خود را بزند، میتوانید بشنوید که چه میگوید.»
این تاثیر از این واقعیت میآید که از کسانی که فقط متونی از آنها میخوانیم، دشمن ساختن کار خیلی راحتی است. به گفته «نیکولاس اپلی» روانشناس اجتماعی از دانشگاه شیکاگو در کتابش – Mindwise – «وقتی با دیگران برخورد و یا گفتوگوی رو در رو نداشته باشیم، فرصت شناخت آنها و این که چه در ذهن آنها میگذرد را نداریم. هرقدر هم که کمتر از ذهنیت فرد مقابل باخبر باشیم، جاهای خالی و نادانستهها را با چیزهایی که در ذهن خود ما است، پُر میکنیم.»
«اپلی» مجموعهای از آزمایشها انجام داده که نظریه او را تایید میکند. «یافتههای ما نشان میدهد که ما فقط وقتی از کسی چیزی میخوانیم، غیرانسانی کردن آنها برایمان خیلی آسان میشود. شما مجموعهای مبهم از ارتباط متقابل را در ذهن خود درست میکنید تا نظر شخص مقابل و آرای او را در برابر آرای خود بررسی کنید. بعد هم میرسید به این که “اینها احمق هستند.” اما به محض این که اجازه دهیم صدای طرف مقابل شنیده شود، در جا عملیات غیرانسانسازی طرف مقابل را متوقف میکنیم.»
«ناتیلوس» ویدیوی کوتاهی هم از «برایان گالاگر» نویسنده مطلب و از سردبیران وبلاگ این مجله در مورد این پدیده آورده است. گالاگر مه روانشناس اجتماعی است در این ویدئو میگوید ما سه گروه را در سه حالت مختلف آزمایش کردیم. اول بهشان متنی دادیم که مخالف نظر آنها است. بعد اجازه دادیم صدای طرف مقابل را در نواری که خوانده بشنوند. بعد اجازه دادیم طرف مقابل خود را که مخالف فکر آنها است ببینند و با او وارد گفتوگو شوند. گالاگر میگوید بدترین حالت در مورد قضاوت ساده در مورد کسانی که مخالف آنها فکر میکنیم، وقتی است که نوشته آنها را میخوانیم. وقتی صدای آنها را میشنویم کاملن رفتار ما عوض میشود و وقتی رو در رو گفتوگو میکنیم، حتی در مواردی به دیگری اعتبار هم میدهیم ولی با اینحال مخالف نظرشان هم هستیم.
*ناتیلوس روی فیبسوک:
https://www.facebook.com/NautilusMag