اولین مطلب از سال نو و روز نخست عید نوروز ۱۳۹۴ را به یاد استاد ایرج افشار اختصاص می دهیم. ولو به اختصار. که یاد بزرگان نیکو بود خاصه در نوروز.
ایرج افشار از سال ۱۳۰۴ تا سال ۱۳۸۹ با کتاب بالید، با کتاب زیست و با کتاب دیده از جهان فرو بست.
در این کتاب مختصر سید فرید قاسمی به زندگی استاد افشار پرداخته است:
-از تولد تا کتابشناسی
-حیات کتابشناسانه
-پس از کتابشناسی
-آثار
-پی نوشت
۶۰ سال از عمر ۸۵ ساله افشار با کتاب آفرینی و ناشران کتاب سپری شد. نخستین کتاب او را با عنوان نثر فارسی معاصر کانون معرفت در فروردین ماه ۱۳۳۰ چاپ کرد. با انتشار این کتاب افشار زندگی کتاب نگارانه خود را آغاز کرد.
او را میتوان کتابدوست، کتابجوی، کتابشناس، کتاببان، کتاب خوان، کتابدار، کتابخانهدار، کتابپژوه، کتابآفرین، کتابپرداز، کتابنویس و … و به طور کلی کتابورزی به تمام معنا دانست که در تمام عرصههای مرتبط با کتاب اثر گذار بود.
استاد ایرج افشار پرکار بود. حدود ۳۰۰ تصحیح، تالیف و نگارش، ۲هزار مقاله و گزارش در ۲۷۲ چاپکرده فارسی، ۱۶۷ مقدمهنگاری بر آثار دیگران، ۴۰ سال کتابآفرینی و همکاری با ۱۲۳ ناشر، نظارت بر ۲۴ مجموعه انتشارات، ۶۶ سال تلاش مطبوعاتی و گردانندگی ۱۴ عنوان نشریه و دفتر ادواری که عمرشان به ۱۸۰ سال میرسد، اداره ۴ کتابخانه و یک مرکز پژوهشی، مدیریت ۵ مرکز انتشارات و یک نشر خصوصی از جمله خدمات اوست.
این کتاب در ۴۸ صفحه در سال ۹۳ از سوی خانه کتاب و مرکز کتاب پژوهی ایران منتشر شده است.
با ویرایش. استاد افشار البته دریایی است که در کوزه کتابی ۴۸ صفحه ای نمی گنجد و شایسته است که مجموعه مقالاتی در خورد مقام او فراهم آید. چنانکه علی دهباشی در شماره ۸۱ بخارا (خرداد-تیر ۱۳۹۰) ۹۰۰ صفحه به یاد او ویژه نامه منتشر کرد. در آن یادنامه مقاله آقای فرید قاسمی در ذکر آثار استاد نزدیک ۴۰ صفحه است. چطور کتابی در باره افشار در ۴۸ صفحه ممکن است خدا بهتر می داند. اما از بابت اینکه هر که در یادکرد استاد کوشید در خور ذکر است و خدمت اش ستودنی است تا چنان مجموعه وزینی منتشر شود و یاد افشار کما هو حقه گزارده شود این کارک ها هم غنیمتی است. – م.ج