دو کتاب تازه دربارۀ شاهنامه و حماسۀ ملی

ابوالفضل خطیبی

هفت منظومۀ حماسی، به کوشش رضا غفوری، تهران: میراث مکتوب، ۱۳۹۴.
نثر نقّالی شاهنامه، به کوشش رضا غفوری، شیراز: نشر سیوند، ۱۳۹۴.

این دو کتاب به تازگی منتشرشده و قصد داشتم همین روزها آنها را خریداری کنم، اما چند روز پیش، پژوهندۀ هردو کتاب آقای دکتر رضا غفوری از رفسنجان زنگ زد و پس از ابراز لطف، نشانی مرا خواست تا کتابها را برایم بفرستد. نخست از دادن نشانی امتناع کردم و گفتم که اجازه بدهید این کتابها را خودم بخرم. اگر قرار باشد من که حوزۀ تخصصی ام شاهنامه است، این کتابها را نخرم پس چه کسی می خواهد کتابهای شما را بخرد؟ ما چند نفر دربارۀ حماسۀ ملی کتاب چاپ می کنیم و خودمان هم آنها را می خوانیم! پس دست کم اجازه دهید، همین چند نفر کتابهای همدیگر را بخریم.

باری، دکتر غفوری زیر بار این حرفها نرفت که نرفت و دو روز پیش، از روی لطف این دو کتاب را با تقدیم‌نامه‌ای مهرآمیز برایم فرستاد. هردو کتاب در پژوهشهای مربوط به شاهنامه و حماسۀ ملی بسیار مهم‌اند و به جز روایتی از کک کوهزاد که پیشتر منتشر شده بود، هیچ یک از این منظومه ها تا کنون تصحیح انتقادی نشده بود. چه کار پسندیده‌ای کرده است این پژوهندۀ جوان که این هفت منظومه را نیک پژوهیده و یکجا گرد آورده است.

در آغاز هر بخش نخست منظومه را معرفی و تحلیل می کند و پس از آن متن انتقادی آن می آید. فهرستهای مختلف از جمله فهرستهای واژه ها و ترکیبات دشوار این منظومه ها همراه با معنی آنها و یادداشتهای سودمند پژوهنده بسیار راه‌گشاست. از شما چه پنهان، من سه چهار سال پیش تحریرهای منظوم و منثور داستان رستم و اژدها یا پتیاره از جمله همین دو منظومۀ مندرج در این کتاب (رستم و ببر بیان و رستم و پتیاره) را بر اساس نسخه‌های آنها تصحیح انتقادی کرده ام، ولی به سبب پیش آمدن کارهای دیگر آنها را نیمه کاره رها کرده بودم. اکنون خوشحالم که یکی از کارهای بر زمین ماندۀ مرا دوست پژوهندۀ جوان ما انجام داده و چه نیک هم انجام داده است.

دکتر غفوری از دست‌پروردگان دوست نازنین، شاهنامه شناس باریک‌بین، آقای دکتر اکبر نحوی در دانشگاه شیراز است. در این مملکت تا دلت بخواهد متخصص عرفان داریم، ولی متخصصان ادبیات حماسی انگشت‌شمارند و خدا می داند که چقدر شادمانم که از میان جوانان این مرز و بوم شیفتگانی چون دکتر سجاد آیدنلو و امروز دکتر رضا غفوری به پژوهشهای شاهنامه شناختی روی آورده اند. البته دکتر غفوری عزیز در آغاز راه است، ولی همین دو کتاب او نشان می دهد که در جمع شاهنامه‌پژوهان، آیندۀ روشنی پیش روی اوست.

همرسانی کنید:

مطالب وابسته