مجله ایران نامه اولین شماره از دوران تازه خود را منتشر کرده است. مقالات این شماره و شماره های آینده ایران نامه را می توانید با عضویت و پرداخت اشتراک سالانه (۶۰ دلار برای افراد) به صورت آنلاین مطالعه کنید.
ایران نامه
دوره جدید، شماره ۱، بهار ۱۳۹۵
پایداری ایران‌نامه / محمد توکلی طرقی
با این شماره، دورۀ جدید ایران‌نامه در جایگاه یک فصل‌نامۀ ایرانشناسی مستقل از بنیاد مطالعات ایران آغاز می‌شود. در دورۀ سی سالۀ گذشته (سال ۱، شمارۀ ۱، پاییز ۱۳۶۱-سال ۳۰، شمارۀ ۴، زمستان ۱۳۹۴) ایران‌نامه فصل‌نامۀ بنیاد مطالعات ایران و از حمایت سخاوتمندانۀ آن بنیاد برخوردار بود. در پی اطلاعیۀ ۹ مارس ۲۰۱۶ هئیت امنای […] ادامه مطلب …
ایران‌نامه: دوره جدید، شکل نو، و چالش‌های جدید / محمد توکلی طرقی
With the publication of this issue, Iran Nameh is re-launched as an independent Iranian Studies quarterly. Iran Nameh began publication in fall 1982 under the auspices of the Foundation for Iranian Studies. The Foundation generously supported Iran Nameh until Winter 2016, when funding for the journal was discontinued. Via the urging of our readership and […] ادامه مطلب …
شکوه و پوچی امپراتوری: کورش کبیر به روایت گزنفون / رابرت فالکنر
به باور من، در میان انسان‌ها هیچ چیزی نابرابرتر از این نیست که نیک و بد سزاوار برابری دانسته شوند. کورش، کورش‌نامه[۱] کورش‌نامه[۲] اثر گزنفون، به کندوکاو در احوال سپهسالار افسانه‌ای و سیاست‌پیشه‌ای می‌پردازد که سلطه‌جویی‌اش، برخلاف آلکیبیادس (Alcibiades, 450-404 BC)،[۳] بدون شکست یا اشتباهات راهبردی یا غیرراهبردی استمرار یافت. این کورش همان کورش کبیر […] ادامه مطلب …
نماد کورش در ادبیات فارس-یهود /ناهید پیرنظر
بررسی اشعار فارس-یهود نمودار همبستگی ایرانیان یهودی با ادب و فرهنگ ایران است. این همبستگی‌ها در دوره‌های ایران باستان و ایران اسلامی به دو گونۀ متفاوت بود. در ایران باستان، آنچه قوم یهود را به ایران پیوند می‌داد حمایت از قوم یهود و بازسازی معبد مقدس به دست پادشاهان دوران هخامنشی و تکوین تلمود بابلی […] ادامه مطلب …
کورش بزرگ پارسی: تصورها و واقعیت‌ها / امیلی کورت
کورش کبیر پارسی بنیان‌گذار امپراتوری بزرگ هخامنشی است که از درۀ سند تا دریای اژه گسترده بود و ۲۰۰ سال (۵۵۰-۳۳۰پ‌م) پایید. نام امپراتوری از نام نیای سلسلۀ شاهی برگرفته شده است و نخستین‌بار، چهارمین فرمانروا -و غاصب- امپراتوری، داریوش اول، آن را در بند دوم کتیبۀ بیستون ذکر کرده است.[۲] امپراتوری هخامنشی بزرگ‌ترین […] ادامه مطلب …
فهلویات تاریخ قم / پژمان فیروزبخش
زنده‌یاد دکتر احمد تفضلی در مقاله‌ای که به زبان انگلیسی در یادنامۀ استادش ژان دومناش نوشت، بعضی کلمات و جملات فارسی میانه را که در چند متن کهن عربی و فارسی یافته بود معرفی و بررسی کرد. یکی از این متون ترجمۀ فارسی حسن‌بن بهاءالدین علی قمی در ۸۰۵-۸۰۶ق از تاریخ قم، تألیف حسن‌بن محمد […] ادامه مطلب …
بررسی باستان‌شناختی قلعۀ تنگ‌قیر شهرستان چرداول ایلام / علی نوراللهی
در سال ۱۳۹۱ش، منطقۀ تنگ‌قیر طی دو روز با همکاری میراث فرهنگی شهرستان چرداول بررسی شد. در طول این مدت، سه محوطه مطالعه شدند که شامل قبرستان، بقایای آثار دورۀ تاریخی و قلعه یا محوطه‌ای بود که در این مقاله به آن پرداخته خواهد شد. بدیهی است که بررسی سطحی و آثار باقی‌مانده نشان‌دهندۀ […] ادامه مطلب …
وزارت در عصر حکومت‌های محلی ایران در قرن هشتم هجری؛ از زوال ایلخانان تا برآمدن تیموریان / جواد عباسی و فاطمه حاجی‌آبادی
سابقۀ منصب وزارت در ایران به دوران پیش از اسلام برمی‌گردد. در دوران بعد از اسلام، اهمیت این منصب بیشتر هم شد. نیاز فاتحان عرب، ترک و مغول به تجربیات ایرانیان در ادارۀ امور از جمله عوامل این اهمیت روزافزون بود. در نتیجه، بیشتر مواقع این وزیران بودند که ادارۀ امور را در دست داشتند. […] ادامه مطلب …
گل و گیاه در خمسه نظامی گنجه‌ای / بهرام گرامی
شیون کردن شیرین از شنیدن خبر مرگ فرهاد[۱] ز سنبل کرد بر گل مُشک‌بیزی / ز نرگس بر سمن سیماب‌ریزی دوتا کرد از غمش سرو روان را / به نیلوفر بدل کرد ارغوان را سمن را از بنفشه طرف بربست / رُطب‌ها را به زخم استخوان خَست سنبل = گیسو؛ گل = رخسار گلگون؛ نرگس […] ادامه مطلب …
جنسیت در جامعۀ عدل‌محور مروری بر آرای اخلاقی ابوحامد امام محمد غزالی طوسی / مهران حاجی‌محمدیان
ادبیات اخلاقی مرتبط با جنسیت (gender) در دورۀ اسلامی را می‌شود بر حسب نزدیکی یا دوری از منابع فکری این دوره به آموزه‌های ایران باستان یا ایران پیش از اسلام، اندرزنامه‌ها، اندیشه‌های فلسفی یونانی و رومی و متون دینی/فقهی تقسیم کرد که انواع ادبی مشخصی را پدید آورده‌اند. پیوند میان چنین خاستگاه‌های فکری گوناگون گاه […] ادامه مطلب …
زن در اندیشۀ میرزافتحعلی آخوندزاده (۱۲۲۷-۱۲۹۵ق/ ۱۸۱۲-۱۸۷۸م) / فاطمه اروجی
تلاش برای بهبود وضعیت زنان و احقاق حقوق آنها در جهان غرب به ویژه پس از انقلاب صنعتی (۱۷۵۰-۱۸۲۵م) آغاز شد. پیروزی انقلاب فرانسه در سال ۱۷۸۹م باعث شد که مفاهیمی مانند حقوق فردی و خردورزی و شهروندی و حاکمیت مردم مطرح و بدانها توجه شود.[۱] در همین زمینه و به دنبال وقوع انقلاب کبیر […] ادامه مطلب …
سیم نفاق: انگلیس، خط تلگراف هندواروپا و مناقشۀ مرزی عثمانی و ایران در نیمۀ قرن نوزدهم / سلی شاهور
بعد از اختراع تلگراف برقی در دهۀ چهارم قرن نوزدهم، در دهۀ پنجم همان قرن کشورهای اروپایی تأسیسات تلگراف را در سطح محلی و ملی پایه گذاشتند و در مرحله بعد این تأسیسات ملی را به هم وصل کردند و در اواخر آن دهه، یک شبکۀ تلگراف اروپایی شکل گرفت. در همان دهه، پس از […] ادامه مطلب …
امیر‌حسین آریان‌پور و تدریس جامعه‌شناسی مارکسیستی در دهۀ ۱۳۴۰ / امیر حسن‌پور
کارل مارکس، در کنار اگوست کنت و امیل دورکیم، از بنیادگذاران جامعه‌شناسی به شمار می‌رود،[۱] اما هنگامی که این علم ابتدا در حد یک درس و سپس در حد رشته‌ای تحصیلی وارد دانشگاهای ایران شد، درهای کلاس‌های درس و قفسه‌های کتاب‌فروشی‌ها و کتابخانه‌ها بر روی مارکس بسته شد. در دانشگاه‌ها، دولت و دستگاه‌های امنیتی مارکس […] ادامه مطلب …
وانمودگی در داستان ”سوفیا“ از مصطفی مستور / ناصر ملکی و محمد جواد حجاری
جنبش پسامدرن در ادبیات جهان، که تقریباً از ابتدای نیمۀ دوم قرن بیستم بر ادبیات سایه افکنده، در ۳۰ سال اخیر منجر به خلق آثاری در خور توجه در ادبیات معاصر ایران شده است. بی‌شک، نظرات و آثار فلاسفه، منتقدان، ادیبان و نویسندگان غربی قرن بیستم اروپا و امریکا، به‌ویژه بعد از جنگ جهانی دوم، […] ادامه مطلب …
جای پای اسکندر / مصطفی زمانی‌نیا
کتاب جای پای اسکندر،[۱] مجموعه یادداشت‌های مفصّلی است که اسلام کاظمیّه، در حین یک سفر کوتاه به بلوچستان، درباره دیده‌ها و شنیده‌ها، و احساسات و اندیشه‌هایش، نوشته است: ”یادداشت‌های چند روزه مسافری است از تهران گریخته که برای اوّلین‌بار بلوچستان را می‌بیند.“[۲] نویسنده در پیش‌گفتار اثرش نوشته که تابِ ماندن در تهران و انجام دید و […] ادامه مطلب …
علی‌اکبر دهخدا: دستاورهای ادبی و تجدد دینی صوراسرافیل / ژانت آفاری و جان پری
Ali Akbar Dehkhodā (۱۸۷۹–۱۹۵۶) a gifted linguist and well-known constitutionalist, is primarily remembered for his extensive Persian language lexicon, Loghatnameh, published in the mid 20th century. In fact, he was a true renaissance man who was well-versed in a number of fields and pioneered a dramatic number of discourses in the early 20th century. Dehkhda […]
شیوه‌نامه: ایران‌نامه، فصل‌نامۀ ایرانشناسی در دانشگاه تورنتو است. این فصل‌نامه مقالات بدیع علمی و پژوهشی‌ای را برای چاپ می‌پذیرد که بر پایۀ معیارهای پژوهشی و ضوابط معمول در رشته‌های گوناگون علوم انسانی و اجتماعی نوشته شده باشند. مقالات دریافتی را دست‌کم سه داور متخصص ارزیابی می‌کنند. مقالاتی برای ارزیابی ارسال می‌شوند که پیش‌تر به هیچ شکل […] ادامه مطلب …
