جمعه شب ساعت ۲۲.۳۰ استاد احمد منزوی فهرست نویس صاحب سبک نسخ خطی در ایران و یکی از بزرگترین کتاب شناسان معاصر در منزل مسکونی اش در تهران جان به جان آفرین تسلیم کرد. برای من افتخار بزرگی بود که ازدوران کودکی با این مرد بزرگ بواسطه آنکه دایی پدرم بود آشنا شدم. روح بزرگی داشت و در تحقیق و نوشتن برایم الگو شد. خدا بیامرزدش که مادرزاد پژوهشگر بود. البته از فرزند شیخ آقا بزرگ تهرانی غیر از این انتظاری نمی رفت.
علامه شیخ آقا بزرگ صاحب دانشنامه ۲۹ جلدی الذریعه بود که استاد احمد منزوی در چاپ و تصحیح هشت جلد آن نقش تعیین کننده ای داشت. براساس آنچه که در شجره نامه خانوادگی ما آمده است استاد متولد ششم آذر ماه ۱۳۰۲ بود. از لحاظ تحصیلات آکادمیک تا مقطع لیسانس معقول در دانشگاه الهیات بیشتر ادامه نداد. اما در مسیر پژوهش چنان با عشق و علاقه فیش برداری می کرد که به مرتبه استادی مسلم در فهرست نویسی رسید. او با انتشار دهها کتاب قطور چند جلدی در فهرست کردن و معرفی کتاب های فارسی، یادگارهای بینظیری از خود بجای گذاشت.
در توصیف پشتکار و همت شبانه روزی او در کار تحقیق مرحوم پدرم همیشه می گفت او در واقع با کتاب و قلم ازدواج کرده است. شب و روز نمی شناسد.
افسوس و صد افسوس که با انکه استاد یکباردر سال ۱۳۸۳ به عنوان چهره ماندگار فهرست نویسی ایران معرفی شد و دو بارهم در سالهای ۱۳۸۳ و ۱۳۸۵ برای کتاب فهرست نسخ فارسی کتاب های خطی کتابخانه های پاکستان و فهرست نسخه های خطی دایره المعارف بزرگ اسلامی جایزه کتاب سال را دریافت کرد، اما اداره آموزش و پرورش تنها ماهی یک میلیون و صد هزار تومان به این استاد برجسته حقوق بازنشستگی پرداخت می کرد! در حالی که تنها اجاره منزل مسکونی اش دو میلیون و سیصد هزار تومان بود. اگر نبود همت والای دو دخترش که همچون فرشته قدر و منزلت پدر دانشمند خود را می شناختند معلوم نبود چه کسی باید قدر و منزلت علمی استادی مانند احمد منزوی را پاس دارد. استادی که مبتکر روش نوینی در فهرست نویسی کتاب های خطی بود و این روش به نام خودش “روش منزوی” ثبت شده است.
همان جمعه روز آخر به ملاقاتش رفتم دستان نازنینش که صدها هزار فیش با آن نوشته بود بدجوری در هم پیچیده بود. واقعا ۹۲ سال سن پربرکت و انتشار دهها فهرست و کتاب و تربیت دهها شاگرد که اکنون خود استاد هستند او را در تاریخ ادبیات ایران جاودانه ساخت. اما غصه می خوردم که برای کسانی چون او اگر ۱۲۰ سال هم عمر کنند بازهم کم است چون فرهنگ ایران از وجود آنها بهره می برد. ولی عجیب است که حتی من هم وقتی از دنیا رفت در اینجا برایش می نویسم.
استاد احمد منزوی تا بن جان به زندگی و ایران عشق می ورزید و برای انسانیت و انسان ها بسیار ارزش قائل بود. در چشمان بی فروغش در آخرین ساعت های حیات بازهم می شد امید به زندگی و تعالی ایران را دید. واقعا الگوی صبر در راه پژوهش و تحقیقات علمی بود. حیرت انگیزتر از همه تواضع علمی این مرد بود که برای هر شاگردی لذت آور بود.
امیدوارم همه کسانی که به فرهنگ ایران زمین علاقه داریم روز سه شنبه ۲۴ آذر ماه ۱۳۹۴ ساعت ۹ صبح در محل دایره المعارف بزرگ اسلامی واقع در انتهای نیاوران، کاشانک حضور به هم رسانیم تا با شرکت در تشیع پیکر این مرد بزرگ خدمتگذار فرهنگ ایران، از زحمات هفت دهه تلاش پیگیر او برای شناسایی و شناساندن فرهنگ ایران بویژه نسخه های خطی فارسی قدردانی کنیم.
