صادق خرازی و علی موجانی
گنجینه باز نسخه های خطی
نسخه های خطی یا میراث مکتوب پیشنیان، موهبتی است والا که همه پیشرفتهایی که در زمینه علم و فرهنگ نصیب جامعه بشری ما شده است، سرچشمه از آن دارد. توجه به این میراث مشترک، فراتر از ارزشهای علمی و پژوهشی آن، ارجگزاری به مقام انسان و کوشش او در تبیین خود و جهان پیرامون خویش است.
سایت گنجینه باز نسخه های خطی اسلامی و ایرانی، به منظور ترویج فرهنگ توجه به نسخه های خطی، توسعه تکنیکهای دسترسی به آنها، و با تمرکز در زمینه نسخه های خطی جهان اسلام و ایران تأسیس شده است. باور ما از سالهای دور چنین بود که برای تعریف مرزهای فرهنگی «جهان ایرانی» بایستی نوعی نشانه گذاری [برای شناخت مرزهای] فرهنگی صورت انجام پذیرد. در مسیر شناخت این دامنه، پرسش آن روزهای ما چنین بود که؛ نشانه ها و نمادهای فرهنگی در مرزهای تاریخ و فرهنگ ایران اسلامی چه بوده است؟
کاوش در چگونگی و چرایی های این پرسش برای ما و همکاران مان در آن دوران دغدغه ای شد تا براساس آن به گفتگوهای متنوع و پُرشماری مبادرت ورزیم. افزون بر توجه به مباحث تئوریک بر آن شدیم تا در محیط فرهنگی پیرامون خود به گشت و گذار پردازیم.
کند وکاوی که زمانی ما را به درگاه صوفیان خراسانی در مرزهای کاشغر چین کشانید و گاه سبب شد خود را در کنار مزار علمای طبرستانی مهاجر به صعده یمن باز یابیم. در همه این صفحات از نقشه جغرافیا و در کنار تمام مظاهر ایرانی خود، تاثیر مکتوب فرهنگ و اندیشه ایرانی را جستیم که یا با هویت فارسی خود نمودار بود و یا از زبان و ادب دیگر شاخه های نژادی بهره جسته و خود را در قالبهای متفاوتی اعم از آداب، سنن، فرهنگ تا اخلاق و مذهب عرضه داشته بود.
کوشش ما بر این استوار شد برای بازیابی هویت ملی – دینی خود در مرزهای یاد شده به تکاپو برخیزیم. حاصل آن سالها اهتمام به جمع آوری میراثی شد که با استناد به آنها بتوانیم خطوط مرزهای فرهنگی جهان ایرانی خویش را باز یابیم. نُمادها و نشان هایی چون تهیه فهرستهای نسخه های خطی، کتیبه ها، تهیه شناسنامه از مزارات بزرگان، و .. را پیشنهاد همت خود قرار دادیم. اکنون پس از سالها بر آن شدیم تا نتایج گشت و گذارها را در چارچوبی مدّون به اهل تحقیق و تتبع عرضه کنیم.
—————-
*بجز گشت و گذار در سایت کتابخانه و جستجو و تورق برخی نسخ خطی، این مطلب در سایت بساتین هم برای آشنایی با آن مفید خواهد بود. – راهک
